Platformen in crisistijd: enkele voorbeelden en overwegingen | Hybride vormen van organiseren binnen DAO's | Deepdive platform coöperaties
Goedemorgen! Afgelopen week weer mooie stappen gezet met KlusCV, onder andere met het formaliseren van de processen en documenten. Klinkt misschien niet zo heel spannend, maar nu KlusCV staat is het tijd om het een en ander strak te trekken voordat de volgende platformen zich aansluiten. Dit zorgt er voor dat alles ook op lange termijn goed blijft staan en alles goed is geregeld wanneer KlusCV groeit of wanneer we bijvoorbeeld naar een volgend land uitbreiden.
Deze week een aantal voorbesprekingen voor aankomende presentaties (yes, we mogen weer!), nieuwe stappen in onderzoek en natuurlijk op vrijdag het online Wageindicator 'Grip On Pay' event. Mocht je tussen 14:00 en 16:00 tijd hebben: dan mag je dit echt niet missen. Check de link met het hele programma.
Voor nu: fijne week en veel leesplezier (in willekeurige volgorde ;-)).
Takecarebnb zoekt en screent gastgezinnen voor Oekraïense vluchtelingen | NU.nl
Platformen spelen op verschillende manieren een rol in de coördinatie van hulp met de oorlog in Oekraïne. In mijn timeline zijn al tientallen crowdfunding projecten voorbij gekomen: van inzameling voor de financiering van spullen en het ophalen van vluchtelingen tot het leveren van (188) drones voor (burger)journalistiek en verkenningsvluchten.
Om maar niet te spreken over de manier waarop social media platformen een rol spelen in deze oorlog. Lees bijvoorbeeld ook het stuk "Hoe TikTok een cruciale rol speelt in Oekraïne".
Ook voor de coördinatie van opvang wordt platform technologie gebruikt om een grote groep hulpbehoevenden te koppelen aan zij die hulp willen bieden. De actie van Airbnb viel mij het eerst op: het platform beloofd 100.000 vluchtelingen gratis huisvesting via het platform aan te bieden, al is het wel de vraag wie die rekening betaalt. Ik vermoed de hosts. Prima natuurlijk, maar geef hen dan ook de volle credits ;-) Enfin.
Wat interessant is aan de Airbnb casus is dat zij niet samenwerken met individuele particulieren, maar met hulporganisaties. Een logische stap. Wie dit ook doet dat is het Nederlandse Takecarebnb: "In hotels, leegstaande kantoorpanden, maar ook bij gastgezinnen worden Oekraïense vluchtelingen opgevangen. Al 25.000 gezinnen hebben zich daarvoor aangemeld. Takecarebnb is de stichting die die gastgezinnen controleert of ze daarvoor geschikt zijn. Wat doet die organisatie eigenlijk en hoe gaan ze te werk?"
Ook Takecarebnb (in 2020 werden volgens het jaarverslag nog 'slechts' 125 matches via het platform gemaakt) werkt samen met bestaande hulporganisaties: Rode Kruis, NLvoorelkaar, VluchtelingenWerk en het Leger des Heils. Naast het jaarverslag biedt ook dit artikel op Nu.nl een interessant kijkje achter de schermen.
Ik vind Takecarebnb een interessante casus. Aan de ene kant interessant, omdat het bestaande organisaties met elkaar verbindt en hen een technische (en ook operationele) oplossing biedt om een specifiek soort vraag en aanbod van hulp met elkaar te verbinden. Waarbij de bestaande organisaties kwaliteit en waarden borgen en de platform partij (in dit geval een stichting) alleen de bruikbare 'legacy' van de partner organisaties benut. Een 'best of both worlds' oplossing. Aan de andere kant zou een dergelijk platform ook een bedreiging kunnen zijn: het zou de partner organisaties 'lui' kunnen maken om ihkv het efficiënt maken van processen niet verder zelf te innoveren en te snappen hoe dit soort matching werkt en zaken waarvan we nu verwachten dat deze door partijen in het publieke domein worden opgepakt vercommercialiseren. Ook al is dit via een stichting: ook deze moet de rekening kunnen betalen. Dus ook al is een platform een stichting: je zou toch ook een manier moeten vinden om de democratische legitimiteit te borgen. Zeker wanneer het zou gaan om een structurele samenwerking.
Is booking Airbnbs a good way to help Ukrainians in the war with Russia? - Vox
Een middel om mensen in Oekraïne te steunen is door Airbnb locaties in het land te huren en te betalen, om vervolgens (gepland en dus bewust) niet op te komen dagen. Dit fenomeen is aangewakkerd door influencers en er is volgens dit stuk via deze weg al meer dan 2 miljoen dollar (via 61.000 nachten) gedoneerd aan de bevolking van Oekraïne. Nu is het aanlokkelijk om direct een halleluja verhaal te houden hoe platformen als Airbnb kansen bieden om mensen direct te helpen, enz. enz. enz. Je kunt er ook een stuk genuanceerder naar kijken. Zoals dit stuk op Vox.com.
"In the case of booking Airbnbs or buying things off Etsy, for instance, you’re helping a specific subset of the population in Ukraine that already has access to better resources, whether Airbnb-able property or simply the internet. Those in the most dire need could be left out altogether."
Het is een fijn en gewogen artikel dat de voor- en nadelen mooi belicht. Dus geen halleluja verhaal, maar ook niet azijnpissen. Het gaat ook dieper in op het meer 'peer-2-peer' donaties doen in plaats van via een hulporganisatie:
“Our experience doing universal basic income and poverty alleviation in Africa shows that when you know a sense of the name and face of the person you’re reaching, exactly where, with some immediacy and transparency, it builds trust, but also builds connection.
This is backed by existing research that people identify more with “individual victims” than “statistical” ones. Giving cash directly to an identifiable individual or family allows donors to build deeper relationships with recipients than a donation to traditional relief organizations that will make its way to recipients the donor will never know."
Een aanrader om te lezen dus.
De opmars van DAO's: de toekomst van online organisaties? | RTL Nieuws
Vorige week besteedde ik aandacht aan Web3 en DAO's: Decentrale Autonome Organisaties. Ik schreef onder andere over de Israëlische blockchain startup La'Zooz. Dit moest dé eerlijke en decentrale tegenhanger van het 'kapitalistische' Uber worden. Het verhaal werd door velen gretig overgenomen en verspreidt, maar in de praktijk is er helaas niets van terecht gekomen.
Waarom dit voorbeeld? Omdat ik merk dat veel mensen denken dat platformen een technisch ding zijn. Drie jongens (ja, vaak jongens / jonge mannen) die op een zolderkamer een app in elkaar fietsen en hier vervolgens stinkend rijk mee worden. Dat sommige founders met hun platform stinkend rijk worden, dat is waar. Maar dat het technische tooltje een autonome geldmachine is geworden, dat is natuurlijk klinkklare onzin. Techniek bij een platform is van levensbelang, maar geen garantie voor succes. Zo ken ik veel keihard gefaalde platformen die de meest ingenieuze perfecte technologie hadden. En ken ik ontzettend succesvolle platformen, wiens techniek ontzettend brak is.
Ik dwaal af. Waarom dit voorbeeld? Omdat dit laat zien dat een succesvol platform neerzetten vakwerk is. En dat dit niet een technische uitvinding is die vervolgens zonder extra zorg een miljardenbedrijf wordt. Nee: waar veel platformen beginnen met een klein team, groeit het team ontzettend hard wanneer het platform ook groeit. Zo werken bij Uber meer dan 20.000 mensen wereldwijd. En ook bij Booking en Thuisbezorgd werken meer dan 10.000 mensen per platform. Daar zitten veel programmeurs bij, maar nog meer andere disciplines.
Daarom zijn de verhalen van compleet decentrale autonome organisaties inspirerend, maar is er in veel gevallen toch ook een vaste club nodig (die ook prima decentraal kan opereren natuurlijk) om de continuïteit te borgen.
Dit komt ook naar voren in dit stuk "De opmars van DAO's: de toekomst van online organisaties?":
"Volgens blockchain-adviseur Marloes Pomp van de Dutch Blockchain Coalition is het in de praktijk niet zo simpel. "Er zitten heel vaak gradaties in, dus niet alles is decentraal. Er zijn sommige DAO’s die heel ver zijn gegaan in decentralisatie, maar heel vaak zit er toch een kernteam achter die de boel wat organiseert en aanjaagt."
Ook van Esch zegt dat het vaak eerder om hybride vormen gaat. "Je gaat niet stemmen over elke regel code die je moet aanpassen. Daarom zie je vaak dat DAO’s een aantal sub-comités aanstellen, die dan beslissingsbevoegdheid krijgen over verschillende onderwerpen."
Een onderwerp waar ik mij de komende jaren nog verder in zal verdiepen. Stay tuned ;-)
Spain ordered Uber and other gig-economy giants to hire delivery workers as full employees. The companies mostly skirted the rules, and now no one is happy.
"Uber says it can't find workers and accused a rival of ignoring a Spanish law. Workers say Uber itself is avoiding the law through staffing agencies."
Interessant stuk over het kip-ei scenario nadat een platform wordt gesommeerd de werkenden in dienst te nemen.
Two ultra-fast delivery startups shut down in one week - CNN
Waar gehakt wordt... Met de hoge snelheid dat flitsbezorgbedrijven geld verbranden, zijn zij afhankelijk van een continu toevoer van vers geld. Komt daar een kink in de kabel? Dan is het al snel voorbij. Maar waar de een omvalt, is er altijd wel weer een ander die het wél lukt vers kapitaal op te halen. Zo haalde het Turkse Getir vorige week ruim 695 miljoen euro op tegen een waardering van bijna 11 miljard (!!!) euro.
The future of work demands cooperation – Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen
Een fijn overzicht met verschillende manieren waarop coöperaties voor werkenden bij kunnen dragen:
"I distinguish four types of new cooperatives that differ in how they balance flexibility and security."
- First there are cooperatives that provide a shared service, but without changing anything about the self-employed status.
- A second type of cooperative allows workers to become employed by the cooperative, including social security coverage, but without restricting their freedom to do business.
- Platform cooperatives use a platform of their own, which means that members have a say in its governance so that decisions align better with their interests. In one form of this, workers stay self-employed but use the cooperative to obtain clients over the platform.
- In the second form, freelancers are employed by the cooperative and operate with fixed prices on the platform.
Lees het hele stuk voor meer context en ook voorbeelden bij de 4 bovenstaande punten.
In de media
Episode 47: GigCV - Alternative Model of Governing Data Portability in the Labour Market - Hubungan Internasional | Podcast on Spotify
Listen to this episode from Hubungan Internasional on Spotify. The discussion of platform or gig economy has been a very worldwide issue nowadays. Martijn Arets, the founder of GigCV, tries to address the most profound problems faced by gig workers around the globe. What is GigCV? How does it work using data portability? What is the most appropriate governance which can benefit all actors? Watch Suci Lestari Yuana's talk with Martijn Arets in Podcast Hubungan internasional Ep. 47!
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@collaborative-economy.com) of telefoon (06-50244596).
Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie - Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.