9 min read

Leidt Web3 tot de optimalisatie van de coöperatie? | Event alert: Grip on Pay | Update KlusCV | Hoe groot is de kluseconomie?

Goedemorgen! Afgelopen week was behoorlijk vol met afspraken voor onderzoeken in de kluseconomie (binnenkort meer nieuws), een meeting met een groot Duits platform voor KlusCV, voorbereidingen voor enkele aankomende presentaties, een opname voor Kassa (uitzending 21 maart), de lancering van de minor Platformeconomie aan de Haagse Hogeschool en meer. En ik maakte bekend dat ik op 1 april 2023 met mijn gezin voor een periode van 4 maanden de wereld ga verkennen. In die periode dan ook geen nieuwsbrief, maar je hebt nog een ruim jaar om aan dat idee te wennen ;-)

In deze editie weer de nodige mooie stukken voor je verzameld, geef ik een update over KlusCV en nodig ik je uit voor een mooi online event over platformwerk vanuit een globaal perspectief. Mooie week!

Worstelen met Web3 - NRC

Worstelen met Web3 - NRC

Een mooie column van Ernst-Jan Pfauth, welke tegenwoordig ook voor NRC schrijft, over Web3. Dit onderwerp is al eerder in deze nieuwsbrief voorbij gekomen: de zogenaamde democratisering van het internet. Bij Web1 werd de papieren folder gedigitaliseerd en de drempel om te publiceren was erg hoog. Web2 kenmerkt zich met de opkomst van social media en andere lagere drempels om als individu zelf op het web te publiceren en acteren. De belofte van Web3 is de ultieme 'democratisering' van het internet, waarbij ook eigenaarschap en bestuur transparant en decentraal zal zijn.

In dit stuk: "Ik leerde dat Web3 op blockchains draait en dat daardoor iedereen kan meedelen in de nieuwe platforms. Als u waarde creëert voor een nieuw equivalent van Facebook, krijgt u daar een ‘token’ voor terug. Dat is een soort verhandelbaar aandeel met stemrecht. Daardoor zijn gebruikers van een platform tevens eigenaren, waardoor hun belangen centraal staan, en niet die van adverteerders. Ook delen alle gebruikers mee in de economische waarde – in plaats van alleen een clubje aandeelhouders. Maar mijn kinderlijke naïviteit heb ik in de mediatheek achtergelaten. Want ook het eerste web en Web 2.0 beloofden democratisering. Tot twee keer toe werd die belofte niet ingelost. Integendeel."

Ook zeer luisterwaardig is de aflevering van Ernst-Jan over Web3 in zijn podcast 'Een Podcast Over Media'.

Ik deel het enthousiasme, maar ook de kritische houding. Ook in de podcast komen een aantal zaken naar voren die mijn wantrouwen niet wegnemen. Zo wordt er gesproken over de hoge winsten die 'first movers' nu maken, wat wordt goedgepraat door te zeggen dat je als pionier prima goed geld moet kunnen verdienen. Exact hetzelfde argument dat ik hoorde van de eerste Bitcoin miners destijds. Een zelfde groep die ook pleitte voor een democratisering van het internet. Democratie, waar je zelf vooral beter van wordt, dat moet je niet willen. Zeker niet in een week van de gemeenteraad verkiezingen ;-) Het is prima om voor het risico dat je loopt beloond te worden, maar laten we daar dan wel een maximaal rendement aan koppelen, zodat het ook voor late(re) instappers nog interessant is.

En hoewel ik veel kansen voor mooie dingen in Web3 zie, een ontwikkeling die ook een groot effect kunnen hebben op de platformeconomie, ben ik ook wel benieuwd waar dit momentum nu vandaan komt. Na een enorm inspirerende, maar ook waanzinnig complexe, presentatie over de 'blockchain versie van Uber: LaZooz' bij Seats2Meet in Utrecht (video presentatie en video interview) reisde ik in 2016 naar Tel Aviv om 2 weken lang in gesprek te gaan met ondernemers die bezig waren met blockchain en platformen. De verhalen die ik nu over Web3 hoor over Decentralized Autonomous Organizations (DAO's), hoorde ik toen ook. Al was de technologie toen nog lang niet zover als nu.

En waarom ik zo enthousiast wordt van Web3? Juist om wat ik eerder schreef over de transparantie in eigenaarschap en bestuur en het decentrale karakter. Ik besefte mij deze week dat hier enorm veel gelijkenissen liggen met coöperaties en in het bijzonder platform coöperaties. Vanuit die invalshoek en kennis zal ik dan ook de komende maanden Web3 verder verkennen en onderzoeken. Omdat ik denk dat coöperaties en Web3 een heel stuk meer gemeen hebben én van elkaar kunnen leren dan je in eerste instantie misschien zou denken.

P.s. voor de echte nerds: meer interesse in coöperaties en blockchain / Web3? Check dit paper "Fostering Worker Cooperatives with Blockchain Technology: Lessons from the Colony Project" van Morshed Mannan. (dank Damion Bunders voor het linkje)

Course Hero scoops up Scribbr for subject-specific study help – TechCrunch

Course Hero scoops up Scribbr for subject-specific study help – TechCrunch

Hoe groot is de kluseconomie? Dat is een vraag die ik veel krijg. Er zijn wat onderzoeken die hier een antwoord op pretenderen te geven, maar je loopt altijd aan tegen een uitdaging in het verzamelen van de data én het zetten van de juiste definitie. Want wat is nu precies platformwerk? Wat neem je mee? En wat niet? En ook niet onbelangrijk: wat is nu echt nieuw?

Neem nou het voorbeeld van Scribbr. Een platform voor het nakijken van een scriptie of een verslag, dat naar eigen zegge al door 25.000 studenten is gebruikt. Het werk wordt uitgevoerd door 700 freelance editors. De match tussen vraag en aanbod wordt automatisch gemaakt en er wordt gebruik gemaakt van algoritmes om kwaliteit te borgen en te checken.

Scribbr is duidelijk een platform. Maar is het ook een kluseconomie platform? Voor de klant maakt dit misschien niet zoveel uit en is dit ook niet zichtbaar: die maakt het niet uit hoe de organisatie aan de achterkant is georganiseerd. Als het werk maar gedaan wordt. Voor de organisatie is het model dan weer wel essentieel. Niet alleen vanuit een organisatie en kosten perspectief, maar ook omdat zij anders de doelgroep werkenden waarschijnlijk veel moeilijker zou kunnen binden.

Moederbedrijf Thuisbezorgd gaat met Gorillas boodschappen bezorgen in Spanje | NU.nl

Moederbedrijf Thuisbezorgd gaat met Gorillas boodschappen bezorgen in Spanje | NU.nl

"Just Eat Takeaway, het bedrijf achter Thuisbezorgd.nl, gaat in Spanje samenwerken met flitsbezorger Gorillas. Spanjaarden kunnen dan via het platform van Just Eat boodschappen bestellen, en die worden aan huis afgeleverd door Gorillas. Plannen voor zo'n samenwerking in Nederland zijn er op dit moment niet."

Het is een interessante zoektocht van het platform Thuisbezorgd. Wat is het nou? Van origine was het een verkoopplatform voor maaltijden, waarbij de verkoop via het platform werd georganiseerd en de bezorging door het restaurant. In de volgende stap is het platform ook steeds meer zelf gaan bezorgen en zijn er zelfs pilots in Duitsland gestart met het bezorgen van boodschappen. Hierbij zou Thuisbezorgd dus doorgroeien naar een logistieke organisatie. En met deze pilot zou het bedrijf weer naar de basis terugkeren: een verkoop platform, dat de logistiek grotendeels uitbesteedt. In dit geval niet aan de leveranciers van de zaken die worden verkocht, maar aan een andere logistieke partij: Gorillas.

Waar dit gaat eindigen? Niemand die het weet. Uiteindelijk gaat het om wie het klantcontact en -voorkeur heeft. Niemand wil de anonieme 'commodity' logistieke leverancier zijn die in dienst staat van verkopende partijen. Dat model is niet lucratief. Dus zal het de komende jaren nog wel even stuivertje wisselen worden...

Verantwoording bij het onderzoek naar de strijd om kennis op Wikipedia – De Groene Amsterdammer

Verantwoording bij het onderzoek naar de strijd om kennis op Wikipedia – De Groene Amsterdammer

"Van edit-wars tot persoonlijke aanvallen – achter de schermen van de grootste encyclopedie ter wereld brandt geregeld een hevige strijd om de waarheid los, hoewel dat voor de gewone bezoeker van Wikipedia grotendeels onopgemerkt blijft. Samen met De Groene Amsterdammer deed de Utrecht Data School onderzoek naar die strijd. Waar wordt hevig over gedebatteerd op de Nederlandstalige Wikipedia? Hoe is de strijd om kennis de afgelopen twee decennia veranderd? En welke rol speelt iemands geslacht in de Wikipedia-gemeenschap?"

Super interessant en leeswaardig artikel over de crowdsourced encyclopedie Wikipedia. Moest ook gelijk denken aan mijn interview met de toenmalige executive director van de Wikimedia Foundation in San Francisco in 2015. Time flies...

Event alert!

Gig Work: Grip on Pay - March 25, 2022 - WageIndicator.org

Gig Work: Grip on Pay - March 25, 2022 - WageIndicator.org

Op vrijdag 25 maart organiseert de Wageindicator Foundation, in Nederland bekend van Loonwijzer.nl, weer een mooi gratis online webinar over een relevant vraagstuk in de kluseconomie: Grip On Pay.

"WageIndicator's 4th webinar on gig work, Gig Work: Grip on Pay, revolves around payment in the world of platforms. Does an algorithm pay you better or worse than a regular employer? Should you get paid when you are waiting for the next gig? And how much should you then receive? Is there a Gender Pay Gap in the platform world? How to ensure Living Wages for platform workers? Top speakers will answer these questions, and more, during this webinar. So, get ready for some global insights and solutions!"

De line-up aan sprekers is waanzinnig en met een global blik. Waar veel events met global alleen naar Europa en de VS kijken, is global hier ook echt global.

Ik ben zelf betrokken als adviseur bij het 'gig team' van de Wageindicator Foundation en ben dan ook een van de organisatoren van dit event.

Update KlusCV

Het is intussen alweer bijna twee maanden geleden dat ik KlusCV lanceerde. Tijd voor een korte update:


  • In de eerste maand na de lancering waren 1.000 cv's gedownload. De teller staat een maand later op een totaal van 2.000! Downloaden van het cv is voor platformwerkers uiteraard gratis;
  • Ik ben in gesprek met verschillende (uitzend én freelance) platformen om ook aan te sluiten bij KlusCV en voer gesprekken met o.a. Duitse platformen voor lancering in Duitsland;
  • KlusCV zelf wordt ook doorontwikkeld door het team van Freshheads. Op de korte termijn staat een uitbreiding van de huidige website op de planning. Ook wordt er gewerkt aan een manier dat ontvangers van een KlusCV kunnen verifiëren of de ontvangen PDF ook echt een origineel KlusCV PDF is. Dit alles zonder dat er centraal herleidbare data wordt opgeslagen, dat is en blijft het uitgangspunt van KlusCV;
  • Ook wordt er gewerkt aan diverse validatie onderzoeken om te onderzoeken wat de impact is van de meegenomen data op de kans dat de werkende daadwerkelijk op een andere plek op de arbeidsmarkt wordt aangenomen.

Tot zover.

Wetenschappelijke publicatie

The feasibility of platform cooperatives in the gig economy - ScienceDirect

Afgelopen week werd een (open access!!) wetenschappelijk paper dat ik samen met drie andere auteurs schreef gepubliceerd. Altijd een mooi moment, want waar de doorlooptijd van het schrijven tot publiceren van een nieuwsbrief editie 1 dag betreft, is dit in het geval van wetenschappelijke publicaties vaak minimaal een jaar. Daarom een extra mooi moment om stil bij te staan.

Over dit paper (kopie uit een tweet van co-auteur Damion Bunders): "We do three things in this paper on platformcoops. First, we develop a taxonomy of four different ways that cooperatives can and already do tackle issues of precarity and economic dependence in the gigeconomy faced by platformworkers and in nonstandardwork more broadly. Secondly, as investor-owned platforms still vastly outnumber platformcoops, we turn to classical theories on the rarity of labour-managed firms and evaluate their relevance in the context of the gigeconomy. Thirdly, based on this theoretical framework, we then perform a feasibility analysis of platformcoops across popular sectors of the gigeconomy. As such, we raise awareness for specific challenges that platformcoops are likely to face in these sectors."

De komende jaren kun je meer wetenschappelijke papers van mij verwachten. Op dit moment werk ik met veel verschillende wetenschappers samen aan onderzoeken en papers over reputatie transfer en allerlei vraagstukken om de platform- en kluseconomie beter te leren begrijpen. En wie weet komt daar nog een keer een strikje van een PhD omheen, maar dan moeten universiteiten eerst gaan erkennen dat je ook zonder een master dit niveau aankunt ;-)

In de media

The Platform Economy and How it can Contribute to a More Inclusive Society | Marketplace Risk

The Platform Economy and How it can Contribute to a More Inclusive Society | Marketplace Risk

Door de initiatiefnemers van Marketplace Risk werd ik geïnterviewd over mijn reis door de platformeconomie en mijn KlusCV / GigCv project.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@collaborative-economy.com) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie - Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.