9 min read

Hoe de Fairwork score laat zien hoe 'fair' platformen hun workers behandelen | Welkom in de 'rental revolution'? | Airbnb haalt bakzeil in Jersey City | Wat zeggen de cijfers van Uber en Lyft over de toekomstkansen?

Goedemorgen! Afgelopen week was ik in New York voor een mooi congres over platformcoöperaties. Een tijd geleden schreef ik er al een blog en een paper over. Op het moment dat je deze nieuwsbrief ontvangt zit ik (als het goed is) nog in de lucht op weg naar Nederland. Het was weer een mooie ervaring. Dit soort expedities brengen mij weer buiten mijn eigen bubbel (ok, weer in een andere bubbel) en is een mooie manier om veel te leren, nieuwe mensen te leren kennen en even het e.e.a. in mijn hoofd op een rijtje te zetten. Hoewel: er is ook weer een hoop onrust bijgekomen ;-) Ik ben in New York ook een aantal mensen tegengekomen die mijn Nederlandse nieuwsbrief met behulp van Google Translate al een aantal jaren blijken te volgen. Zij waren erg blij met de Engelse editie, waarvan deze week de tweede editie verschijnt. Volgende week is een longread en een podcast n.a.v. een interview bij de Zweedse vakbond Unionen klaar welke ik hier zal delen. Voor nu: fijne week!

Crowdfunding Xs4all haalt 2,5 miljoen euro op | Het Parool

Crowdfunding Xs4all haalt 2,5 miljoen euro op | Het Parool

Wie in Nederland woont heeft het niet kunnen missen: de succesvolle crowdfundingcampagne van ‘Plan B’: een initiatief die een nieuwe internetprovider met de waarden van XS4ALL wil oprichten. Binnen 4 dagen werd het maximale bedrag van 2,5 miljoen Euro bijeengebracht door 3.112 investeerders. Een waanzinnige prestatie.

De motivatie: “Ondanks protesten van meer dan 54.000 mensen gaat XS4ALL verdwijnen. Terwijl er juist nu behoefte is aan een provider die werkt aan innovaties, die beschermt tegen dataroof en die klanten niet als melkkoe ziet. Daarom starten wij nu een nieuwe provider, waar vrijheid, privacy, innovatie en veiligheid centraal staan. Wil jij helpen het monopolie van de grote providers te doorbreken? Word dan lid!”

Deze actie laat de werkelijke kracht van crowdfundingplatformen zien en hoe de crowd zich kan organiseren rondom een actualiteit. Die 2,5 miljoen is overigens het maximale dat ze zonder vergunningen konden crowdfunden. Ik vermoed dat ze heel wat meer geld op hadden kunnen halen. Maar aan de andere kant: je moet ophalen wat je nodig hebt. Want uiteindelijk moet alles met rente terugbetaald worden en te veel geld ophalen betekent ook een onnodige rentelast.

De continuïteit van Plan B (de echte naam wordt deze week bekend gemaakt) is geborgd middels een stichting waar de aandelen worden ondergebracht. Dit punt is erg belangrijk in de propositie, omdat XS4ALL destijds ook is verkocht aan KPN. Het bestuur van de stichting heeft twee belangrijke taken (=kopie tekst van crowdfunding pagina):

  1. Toezien op het naleven van ons corporate charter. Houden wij ons netjes aan de afspraken omtrent onze doelstellingen? Het corporate charter is vanaf 11 november na te lezen op onze website;
  2. Bij winst uit de onderneming zal de stichting acteren als een fonds waaruit initiatieven voor innovatieve en/of maatschappelijke oplossingen met betrekking tot het internet gefinancierd kunnen worden.

Wat mij wel verwonderd is dat naast of na de campagne geen campagne loopt waar mensen zich als nieuw lid kunnen inschrijven en als het ware al toestemming geven om over te stappen zodra het nieuwe initiatief live is. Het zal nog wel even duren voordat het nieuwe initiatief start en ik denk dat het goed was geweest om op het positieve momentum mee te liften om al nieuwe leden te werven. Ik wilde bijvoorbeeld investeren en was te laat, maar had mij graag als toekomstige klant aan het initiatief verbonden. Want ik heb, zoals ik vermoed bijna iedereen, echt geen enkele band met mijn internetaanbieder thuis. En daar kunnen ze nog beter op inspelen.

Fairwork Foundation’s First Annual Report Released! – Fairwork

Fairwork Foundation’s First Annual Report Released! – Fairwork

Ik schreef al eerder over het Fairwork project, welke is geïnitieerd door onderzoekers van het Oxford Internet Institute. Met een score willen zij inzichtelijk en transparant maken in hoeverre platformen hun best doen om alles goed voor de platformwerkers te regelen. Onlangs brachten zij een rapport uit en afgelopen week sprak ik in New York de (mede)initiatiefnemer van dit project Mark Graham. Voor mij was dat aanleiding om wat verder in het project te duiken.

Een platform kan maximaal 10 scoren op de Fairwork index. De index kent 5 principes: Fair pay, Fair conditions, Fair contracts, Fair management en Fair representation. Per principe zijn twee punten te verkrijgen. Het eerste punt wordt verdiend door de basis op orde te hebben. Het tweede punt krijgt het platform op het moment dat het ook echt iets extra’s doet voor de platformwerker.

Een score krijg je als platform niet zomaar: er zit een grondige (wetenschappelijke) benadering achter de score:

“The project uses three simultaneous approaches to effectively measure fairness at work.

The process starts with desk research to ascertain which platforms are operating in each city, as well as noting the largest and most influential ones. This provides the overall range of the platforms that are ranked, as well as identifying points of contact or ways to access workers. Desk research also flags up any public information that could be used to score particular platforms (for instance the provision of particular services to workers, or ongoing disputes).

The second method involves approaching platforms for interviews. Interviews involve meeting with a platform manager and asking them to provide evidence for each point on the Fairwork ranking. This provides insights into the operation and business model of the platform, while also opening up a dialogue through which the platform could agree to implement changes based on the Fairwork principles. In cases where platform managers do not agree to interviews, we limit our scoring strategy to evidence obtained through desk research and worker interviews.

The third method is interviewing platform workers directly23. A sample of between 6-10 workers is interviewed for each platform. Workers are approached either through the platform directly or at known worker meeting points. These interviews do not aim to build a representative sample, but rather to confirm or refute that policies or practices are really in place on the platform.

This threefold approach provides a way to cross-check the claims made by platforms, while also providing the opportunity to collect both positive and negative evidence from multiple sources.”

Het is om een score te verkrijgen dan ook van belang dat alle stakeholders meewerken. Volgens de onderzoekers levert een score voor iedere stakeholder iets positiefs op:

  • Workers who can use them to negotiate for better working conditions.
  • Regulators who seek benchmarks against which to evaluate platforms.
  • Consumers and clients who seek to make more informed decisions about how they spend their money.
  • Companies who want to highlight how the jobs they create are better than those of their competitors.

Door met de score aan de slag te gaan vermoed ik dat er ook veel meer bewustwording bij alle stakeholders komt. En alleen dat al is een mooi resultaat.

In het rapport lees je naast alles wat je wilt weten over de score ook over de resultaten voor Zuid-Afrika en India. Komend jaar komen hier nog een aantal landen bij, waaronder Duitsland. Nederland staat helaas nog niet op de planning, mogelijk in een volgende fase. Ook wordt er nagedacht hoe dit model, dat aardig arbeidsintensief is, schaalbaar te maken. Het zou mooi zijn wanneer een score als deze een internationale standaard kan worden en zowel platformen als klanten kan motiveren om een stapje extra te doen.

Ik ben onder de indruk van hoe grondig onderzoek wordt gedaan voordat een platform een score krijgt en ben in grote lijnen het eens met de gemaakte keuzes. Het is een uitdaging om dit model schaalbaar te maken en de continuïteit te borgen. Ieder jaar zal ieder platform door ‘de molen’ gaan en mijn voorspelling is dat het aantal platformen per land niet minder zal worden. De initiatiefnemers zullen hier een aantal keuzes in moeten maken. De meting eenvoudiger maken zal niet snel gebeuren: de grondigheid is essentieel voor het vertrouwen. Er zal moeten worden gezocht naar een ‘businessmodel’. Wil je een score als deze internationaal neerzetten voor de komende tien jaar dan zal er ergens geld vandaan moeten komen. Een mogelijkheid is om lokale instituties (bijv. vakbonden) de score te laten adopteren, al zit je dan nog steeds met een executie probleem. Daarnaast wil je dat de score onafhankelijk is. Wat een idee is om naar het ‘Great Place To Work’ onderzoek te kijken en te leren van hoe zij in ieder land middels een franchisemodel lokale ‘nodes’ hebben die zelfstandig onder de paraplu van de moederorganisatie opereren en additionele dienstverlening ontwikkelen die de schoorsteen laten roken.

As Uber And Lyft Promise Profits, A Look At The Market’s Reaction | Crunchbase

As Uber And Lyft Promise Profits, A Look At The Market’s Reaction | Crunchbase

Hoe gaat het nu met Uber en Lyft? Het prettige is dat nu beide platformen beursgenoteerde ondernemingen zijn dat zij regelmatig cijfers publiceren die openbaar zijn. Bijna nog prettiger is dat er dan ook mensen zijn die hier in duiken en interessante analyses maken. Zo als in dit Crunchbase artikel.

Wat mij vooral opviel dat zijn de diepe zakken die zowel Uber als Lyft nog hebben: "Uber reported “[u]nrestricted cash and cash equivalents were $12.7 billion” at the end of Q3. Lyft’s tally is over the $3 billion mark at the same point in time. The firms can therefore self-fund for ages; there’s little risk of either company running out of cash."

Mocht je zin hebben om verder de cijfers in te duiken, dan raadt ik je aan om het hele artikel te lezen. Voor wie daar geen zin in heeft is vooral de conclusie interessant:

"We’re seeing Lyft tout its product focus and slimmer losses as advantages. And Uber is putting its money into other businesses and a global presence. We don’t know which method will prove more long-term lucrative, but we’re seeing two divergent bets on the ride-hailing market harden around their differences. It’s going to be a very exciting few years."

Generation Rent: How Millennials are Fueling the Rental Economy

Generation Rent: How Millennials are Fueling the Rental Economy

Van bezit naar gebruik: je ziet dat consumenten steeds vaker producten ‘as a service’ afnemen. In dit artikel wordt gesproken over de ‘rental revolution’. Sommige experts voorspellen dat we straks niets meer zelf bezitten en alles toegang wordt. Zo ver wil ik niet gaan. Ik denk dat 'as a service' het beste werkt op het moment dat de 'bezit' variant niet effectief is. Zoals bij vervoer: ik heb een Volvo V70 die 95% van de tijd voor de deur staat en 9 van de 10 keer dat ik er in rijd, zit ik alleen in de auto. By far een van de minst efficiënte goederen die ik bezit. Wanneer er een 'as a service' oplossing komt waardoor ik wanneer ik alleen echt met de auto moet gaan een kleine auto mee kan nemen, wanneer ik met het gezin op pad ga een grote auto en met vakantie een nog grotere met trekhaak...  Dan zou ik open staan voor een andere oplossing. Een wasmachine zou ik minder snel huren. Onder de streep is dat niet goedkoper en ik ben best tevreden met 1 apparaat dat 10 jaar lang in mijn huis staat.

Op de vraag "waarom huren consumenten" zie je in dit onderzoekje onder 500 respondenten dat slechts 6 procent huurt om bewust minder te bezitten. Waarom wel? Dat zie je in onderstaande infographic.

Ik verwacht wel dat we steeds meer van dit soort constructies zullen krijgen. Ik ben voor, omdat hiermee de circulaire economie een boost krijgt. Deze gaan (imho) namelijk alleen werken wanneer de perverse prikkel van herhalingsaankopen (oftewel: het moet stuk gaan) wordt weggehaald en de fabrikant voor het gebruik wordt betaald. Dan ontstaat er een incentive om het product zo zuinig en duurzaam als mogelijk te maken.

Airbnb’s Loss in Jersey City Could Have Big Consequences for the Company Nationwide

Airbnb’s Loss in Jersey City Could Have Big Consequences for the Company Nationwide

"The bitter, multi-million dollar battle over home-sharing in Jersey City has come to an end — with Airbnb Inc. losing the fight."

Als er iets is waar platformbedrijven in uitblinken, dan is het marketing. Maar ook de kracht van marketing is niet oneindig.

In Jersey City (New York) was afgelopen week een referendum over of vakantieverhuur aan banden moet worden gelegd. Het voorstel: o.a. maximaal 60 dagen (he, dat komt ergens bekend van voor) en verhuurders moeten een vergunning aanvragen bij de gemeente.

Airbnb pakte uit met een marketingcampagne van zo'n 4,2 miljoen dollar om het publiek te overtuigen dat deze regels niet nodig zijn. De hotel lobby spendeerde 1 miljoen om het tegenovergestelde verhaal te prediken.

Uiteindelijk stemde 70% van de inwoners vóór de nieuwe wet. Een pijnlijke nederlaad voor Airbnb. Uiteraard is het nu de vraag wat er gaat gebeuren. Ook Amsterdam heeft al jaren regels voor vakantieverhuur, maar heeft nog steeds de handhaving niet op orde. To be continued dus.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@collaborative-economy.com) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 400 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie.

Er is nu ook een Engelstalige nieuwsbrief, welke iedere twee weken wordt verstuurd.