10 min read

Hoe Amazon chauffeurs het algoritme foppen | De komende weken is het erop of eronder voor o.a. Uber in California | UberEats neemt in Geneve koeriers toch in dienst | Airbnb klaagt eigen klanten aan

Goedemorgen! Afgelopen week de eerste lessen verzorgd voor het blok Platformeconomie aan de Global School for Entrepreneurship. Erg leuk om het gesprek (en de discussie) aan te gaan met ondernemende studenten en hen bewust te maken van de keuze (en verantwoordelijkheid) die zij hebben bij het opzetten van hun bedrijf en platform. Komende week weer de nodige afspraken en kennismakingen op het programma. Soms fysiek, meestal online. Het voordeel van online is dat je mensen veel sneller spreekt: een uurtje is sneller gevonden in de agenda wanneer er geen reistijd bij komt kijken. Ook werk ik deze week aan de voorbereidingen van enkele workshops rondom de portabiliteit van reputatiedata voor platformwerkers welke ik eind oktober in Stockholm zal geven. De Zweedse UWV is intussen ook partner van mijn onderzoek en ze zijn daar met erg toffe dingen bezig. Daarover later meer. Fijne week!

p.s. heb je deze nieuwsbrief doorgestuurd gekregen? Aanmelden kan hier!

Amazon Drivers Are Hanging Smartphones in Trees to Get More Work - Bloomberg

Amazon Drivers Are Hanging Smartphones in Trees to Get More Work - Bloomberg

Technologie, data en algoritmes spelen een steeds belangrijkere rol in de arbeidsmarkt. Binnen de platformeconomie is dit ook zichtbaar: platformwerkers hebben een algoritme als baas (zeker bij 'on demand' transacties als taxi en maaltijdbezorger) en klussen worden automatisch toegewezen aan de, volgens het algoritme van het platform, meest geschikte kandidaat. Ook processen rondom HR (wie is welkom, wie doet zijn werk goed, consequenties bij goed of slecht presteren, 'ontslag', etc) worden zo veel als mogelijk geautomatiseerd.

Dat automatiseren gebeurt voornamelijk rondom eenvoudige processen met relatief weinig variabelen. Ondanks dat is de uitkomst geen absolute waarheid en zijn er voor alle betrokken genoeg manieren om het proces te beïnvloeden. Dit las je ook terug in het stuk 'De nieuwste wapenwedloop gaat niet om bommen, maar om algoritmes (en hoe die te foppen)' dat ik vorige week deelde.

Deze week kwam er vanuit de platformeconomie ook een interessant (en discutabel) voorbeeld voorbij. De logistieke tak van Amazon groeit als kool. Aangezien prijs, kwaliteit en efficiency voor bezorging (die veelal nagenoeg gratis wordt weggegeven) van Amazon belangrijk is, neemt het bedrijf een steeds groter deel van de bezorging, dus ook de 'last mile' voor haar rekening. Dit doet Amazon niet door deze bezorgers in dienst te nemen, maar door hen op freelance basis in te huren via een app 'Amazon Flex'.  Wel de lusten, niet de lasten zal ik maar zeggen. Het valt mij op dat in discussies rondom platformwerk Amazon nog aardig buiten het debat wordt gehouden. Onterecht, zeker omdat deze chauffeurs letterlijk maar één opdrachtgever hebben via deze app: Amazon.

In het stuk wordt omschreven hoe Amazon Flex chauffeurs het algoritme van Amazon proberen te beïnvloeden, met als doel om meer ritjes te krijgen. De oplossing is eenvoudig en bizar:

"Someone places several devices in a tree located close to the station where deliveries originate. Drivers in on the plot then sync their own phones with the ones in the tree and wait nearby for an order pickup. The reason for the odd placement, according to experts and people with direct knowledge of Amazon’s operations, is to take advantage of the handsets’ proximity to the station, combined with software that constantly monitors Amazon’s dispatch network, to get a split-second jump on competing drivers."

Een slimme manier om het algoritme te foppen: deze denkt dat de chauffeur dichtbij is, maar krijgt deze gegevens van een smartphone aan een boom. Even los van het technische vernuft en de creativiteit van de chauffeurs laat deze casus nog twee dingen zien. Ten eerste dat de eenvoud van het algoritme ook veel negatieve effecten op de fysieke omgeving kan hebben: als de auto die het meest dichtbij is de klus krijgt dan is de kans groot dat rondom een vertreklocatie vele auto's doelloos staan geparkeerd of rondjes rijden. Niet fijn voor de omgeving dus. Het systeem is dus iets té eenvoudig gemaakt. Ten tweede laat het ook de wanhoop van deze groep werkenden zien: zij moeten alles op alles zetten om genoeg werk bij elkaar te sprokkelen. Daarbij blijft weinig over van de beloofde vrijheid. Oké: vrijheid van verplichtingen voor Amazon, maar beroerd weinig vrijheid voor de 'freelancer' die zijn of haar eigen baas is en tijd in kan delen. Zeker voor wie afhankelijk is van het inkomen.

Uber and Lyft face “day of reckoning” - The San Diego Union-Tribune

Uber and Lyft face “day of reckoning” - The San Diego Union-Tribune

De komende maanden zijn interessante maanden voor de toekomst van de kluseconomie in de Verenigde Staten en dan met name voor de platformen die 'on demand' consumenten bedienen met dienstverleningen als taxi en (maaltijd)bezorging.  Vorig jaar werd in California de AB5 wet aangenomen. Het doel van deze wet is om platformen als Uber, Lyft en Postmates te dwingen om hun aanbieders in dienst te nemen. De AB5 test leek eenvoudig: als een bedrijf aan een van deze drie criteria voldeed, zou het de uitvoerder van het werk in dienst moeten nemen:

  • (A) the worker performs relatively free of the hiring entity’s;
  • (B) the work performed is outside the “usual course” of the hiring entity’s business;
  • (C) the worker is regularly engaged in an independent trade, occupation, or business of the same nature as the work done for the hiring entity.

De praktijk bleek, niet geheel verrassend, weerbarstiger. De platformen waar deze wet voor is gemaakt ontkenden dat deze op hen van toepassing is. Het argument is dat de kern van het bedrijf niet de chauffeur, maar de technologie is. Een niet verrassende reactie. Daarnaast had de wet ook wat 'onverwachte' bijeffecten: de wet had op veel andere beroepen waar freelancers in opereren, zoals journalistiek, een grote impact:

"Supporters, led by organized labor, said it was a necessary change to address rampant misclassification that allowed companies to exploit workers and skirt giving them benefits. But it was widely criticized by business groups and many freelancers who said the new standard was too rigid and jeopardized their livelihoods."

Vorige week werd dan ook aangekondigd dat er een flink aantal uitzonderingen op de wet zouden worden toegevoegd.

Voor Lyft, Uber en Postmates veranderde er niets: zij namen hun aanbieders niet in dienst. Sterker nog: de rechter heeft hun beroep afgewezen en de platformen dreigen om zich uit de staat California terug te trekken wanneer de uiteindelijke uitspraak in hun nadeel is.

De platformen hebben een ongekend grote campagne opgezet om hun gelijk te halen  en de 'schade' te beperken. Het in dienst nemen van de chauffeurs zou ene bedrijf als Uber immers zo'n 500 miljoen dollar per jaar kosten. Voor de duidelijkheid: als dat is dat er moet gebeuren om de zekerheid voor de chauffeurs te krijgen dan vindt ik dat een goed zaak: het excuus dat iets niet in het businessmodel past is natuurlijk een absoluut zwaktebod. Net als dat de luchtvaart zou aangeven niet zou kunnen bestaan wanneer het belasting zou betalen over kerosine en de werkelijke prijs zou betalen voor de impact op de samenleving. Oh wacht, dat doen ze ook niet ;-) (sorry, deze moest even...)

Rode draad in de 'tegen' campagne is een alternatieve wet die de bedrijven hebben vormgegeven. Het lijkt een copy paste van de strategie van 'Regulatory Hacking': het 'playbook' van hoe je als bedrijf omgaat met dit soort situaties. Het eerste argument is dat de huidige wetgeving 'outdated' is en de oplossing in AB5 de flexibiliteit voor de aanbieders ernstig beperkt. De platformen erkennen wel de onderliggende waarden van de nieuwe wetgeving en de noodzaak voor meer zekerheden, maar geven aan dat de manier waarop deze waarde in een wet zijn gegoten niet klopt. En dat dit beter kan. Dit beter is het idee van het creëren van een 'derde categorie' werkenden, omschreven in het 'Prop 22' voorstel. Een soort 'werknemers light' model, waarbij de volle verantwoordelijkheden van het werkgeverschap niet van toepassing zijn. Je leest hier meer over de exacte verschillen.

De manier waarop de platformen proberen hun gelijk te krijgen is ongekend en de strijd verre van gelijk: "Supporters of the companies’ proposition have raised more than $110 million as of June 30, according to state filings. Meanwhile, the campaign to defeat Prop 22 has raised less than $1 million." In dit stuk wordt gesproken over 110 miljoen, maar ik heb ook cijfers tot boven de 180 miljoen voorbij zien komen. Welke van die twee ook waar is: het verschil tussen de voor- en tegenstanders is enorm.

Dan over hoe de campagne wordt gevoerd. Hoewel ik geen overzicht heb over wat de voor- en tegenstanders, zie ik vooral berichten voorbijkomen van de strategie van de voorstanders van Prop 22. In dit stuk wordt gedeeld dat de platformen mensen inhuren die 'on the ground' campagne voeren voor deze alternatieve wet. En professor Veena Dubal moest haar kritische houding (gebaseerd op onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek!) bekopen met een laster campagne waarin ze haar geloofwaardigheid proberen te ondermijnen. De strijd wordt ongekend hard gestreden en het is voor zover ik kan zien niet eens de vraag of het speelveld gelijk is: dat is het niet.

Al met al is dit een interessante strijd om te volgen. "In the November election, the issue will be put before Californians, who will decide the fate of the companies’ ballot measure, Proposition 22." Het is vanuit gezond verstand geredeneerd natuurlijk discutabel waarom een beslissing rondom een wet als deze aan de kiezer wordt voorgelegd, dit zou natuurlijk een beslissing zijn voor de politiek. Daarnaast is de balans tussen de voor- en tegenpartij natuurlijk compleet zoek. Het zou mij niets verbazen als Prop 22 wordt aangenomen en de platformen weliswaar meer gaan betalen aan de chauffeurs, maar daarmee ook definitief onder hun verantwoordelijkheid van het volle werkgeverschap uitkomen. We gaan het meemaken...

p.s. er wordt ook gesproken dat de platformen de chauffeurs niet direct in dienst nemen, maar dat dit via een franchise constructie gaat. In het stuk 'The Pitfalls of Uber and Lyft as Franchisors' lees je dat hier nogal wat haken en ogen aan zitten.

In Geneva, Uber Eats must now use employees - Le Temps

In Geneva, Uber Eats must now use employees - Le Temps

Een bericht dat je in de storm rondom AB5 en Prop22 niet aan had zien kunnen komen: UberEats heeft aangekondigd om vanaf nu in het Zwitserse Genève alleen nog maar net koeriers die in dienst zijn te werken.

"Tuesday August 25 could become a historic date. That day, a message is sent to the 500 delivery people using the Uber Eats app in Geneva. It can be read that, from September 1, "you will have to be an employee of one of our partners" to make deliveries and that "the deliverers exercising their activity as freelancers will no longer have access to the application".

Ik ben naar meerdere dingen benieuwd. Ten eerste natuurlijk wat deze stap voor effect heeft op andere steden provincies en landen. Wordt dit een nieuwe standaard? Daarnaast ben ik ook benieuwd wat de overwegingen van Uber zijn geweest en wat het verhaal achter deze stap is. Maar het meest benieuwd ben ik, gevoed door een stukje realiteitszin uit het stuk 'The Pitfalls of Uber and Lyft as Franchisors' van hierboven, maar de executie van deze stap. Oftewel: hoe gaat deze constructie er precies uitzien, welk effect heeft het op de zekerheden, verdiensten en flexibiliteit van de koeriers. Het volgende fragment uit het artikel (vrij vertaald via Google Translate) geeft in ieder geval nog opmerkelijk (lees: verdacht) weinig duidelijkheid:

"Concretely, delivery people are invited to register with a company, Chaskis, registered in the Geneva Trade Register on August 25. We do not know who owns this business. Delivery people can indicate their wishes in terms of activity rates and schedules. As of this month, they will receive a salary, will be subject to contributions and they will be entitled to unemployment. Achievements hardly won in the 20th century which are called into question by "uberization" almost everywhere in the world."

Airbnb sleept huurders voor rechter | Financieel | Telegraaf.nl

Airbnb sleept huurders voor rechter | Financieel | Telegraaf.nl

In veel discussies rondom de platformeconomie probeer ik een beetje de grote namen te ontwijken: hier wordt al zoveel over gesproken. Deze nieuwsbrief is dat niet gelukt: na Amazon en Uber is nu Airbnb aan de beurt. Het bedrijf heeft een opmerkelijke stap gezet: "Airbnb heeft advocatenkantoor De Brauw ingehuurd om individuele huurders te dagvaarden. De verhuursite wil zo voorkomen dat tienduizenden klanten hun servicekosten gaan terugvragen."

Het geschil is ontstaan na de uitspraak van de rechter dat Airbnb, die als het ware twee heren dient, geen commissie mag inhouden aan de kant van de huurder. Als reactie op deze uitspraken hebben een aantal partijen als de consumentenbond diensten ontwikkeld waarmee iedere Airbnb huurder de volgens de rechter onterecht betaalde commissie terug kan vorderen. Met terugwerkende kracht. Hoewel het natuurlijk altijd fijn is om geld terug te krijgen vindt ik deze actie ook wel wat overdreven, zeker omdat bekend is dat op het moment dat een platform de commissie bij een van de twee zijden weghaalt, deze aan de andere kant terugkomt. Oftewel: het heeft geen effect op het bedrag onder de streep voor alle partijen.

Los van wat je van deze actie van o.a. de Consumentenbond vindt is de tegenactie van Airbnb op zijn minst opmerkelijk te noemen: via advocaten druk uitoefenen met als doel dat mensen hun claim niet indienen. Dat is best grof geschut richting de eigen gebruikers. Niet een erg positieve strategie van een service bedrijf...

Recensie

Platformrevolutie - 'Solide boek, dat getuigt van brede kennis en inzicht' - Boekblog - Managementboek.nl

Platformrevolutie - 'Solide boek, dat getuigt van brede kennis en inzicht' - Boekblog - Managementboek.nl

Vorige week verscheen weer een mooie recensie van mijn boek op Managementboek.nl: "Zoals de drummer het ritme aangeeft in een band, zo geeft Martijn Arets al jaren constant de ontwikkelingen in de platformeconomie aan. Beiden zijn essentieel voor de samenwerking tussen de overige bandleden."

Ook gelezen (en geluisterd)

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@collaborative-economy.com) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie - Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.

Er is ook een Engelstalige nieuwsbrief, welke iedere twee weken wordt verstuurd.