Groningse ondernemers gaan strijd aan met Bol.com. Een analyse | Flixbus start BlaBlaCar concurrent | Hoe de EU uitspraak over Airbnb de juridische complexiteit blootlegt

Goedemorgen! Afgelopen week weer flink aan mijn boek gewerkt. Op het programma stond het stuk over de strategische keuzes die je als organisatie moet maken om in te stappen in de platformeconomie. 8.000 woorden staan op papier met mooie cases van Seats2Meet, Fietskoerier punt NL, Ikea, BMW, TopShoe, YoungOnes, Centraal Beheer. Floow2 en Brenger.

Bij deze ontvang je de laatste nieuwsbrief van 2019. Nummer 185 alweer. Bizar om te bedenken dat ik in de 4 jaar tijd dat ik deze nieuwsbrief maak al zo'n 350.000 woorden heb besteed aan dit onderwerp. De eerstvolgende nieuwbrief verschijnt op maandag 6 januari. Ik wens je fijne feestdagen en een mooie jaarwisseling. Op naar een mooi nieuw jaar vol mooie uitdagingen. Groet!

Groningse ondernemers willen concurreren met Amazon, bol.com - NRC

Tussen het geweld van grote schaalbare platformen kom ik de laatste tijd steeds meer lokale initiatieven tegen waar ook lokale ondernemers een rol in spelen en er ook een duurzaam businessmodel aan te pas komt. Zo bundelt TopShoe het aanbod van ruim 90 zelfstandige schoenenwinkels en brengt Fietskoeriers.nl meer dan 600 fietskoeriers van zo'n 20 fietskoerier bedrijven bijeen in een platform. Schaalvoordelen en risico worden onderling verdeeld en deelnemers zijn in veel gevallen ook echt aandeelhouder van het platform. Beide cases komen ook terug in mijn aankomende boek.

Vorige week kreeg ik dit NRC artikel doorgestuurd over een initiatief in Groningen waar retailers een gezamenlijk platform ontwikkelen om ook zo als fysieke winkel te kunnen profiteren van de online kansen. Daarnaast is het ook een manier om iets tegenwicht te bieden tegenover de grote online platformen én een manier om ook via het online kanaal nieuwe klanten naar de winkel te lokken. Fijn dat ondernemerschap, dat zouden meer ondernemingen moeten doen.

Als je wat verder in het platform duikt, dan zie je dat het platform een redelijke kant-en-klaar oplossing is en gebruik maakt van twee belangrijke partners. Eerste partner en leverancier is Zupr. Zij "laten consumenten online zien waar producten in lokale, fysieke winkels verkrijgbaar zijn". Ik vermoed dat zij een enorme producten (+foto en specificatie) database hebben, waar je als winkelier kunt aangeven wat je op voorraad hebt. Het kan dus ook voorkomen dat er meerdere winkeliers worden getoond bij een product. Tweede partner en leverancier is Dropper. Dropper heeft de volgende belofte: "Met Dropper drop je jouw producten of pakketten, binnen één uur, in jouw omgeving. Met het Dropper-netwerk heb je altijd een flexibele fietskoerier tot je beschikking. Dropper biedt dé totaal oplossing voor al jouw last-mile uitdagingen." Beide partners zijn Groningse spelers. De gemeente heeft ook een belangrijke rol gespeeld in het tot stand komen van de samenwerking. De gemeente stelde 27.500,- beschikbaar voor het initiatief en leende eerder al 200.000,- uit aan Dropper.  Meer over de samenwerking lees je in dit artikel. Mooi om te zien hoe een startup ecosysteem in Groningen zijn vruchten begint af te werpen.

De vraag is natuurlijk: gaat een initiatief als deze het redden en wat is de toegevoegde waarde? Na wat artikelen over het platform te hebben gelezen en een kwartiertje rondklikken en uitproberen op de website nu een paar voors en tegens op een rijtje.

Voordelen:

• Meewerken voor retailers is een laagdrempelige manier om ook online zichtbaar te zijn en ecommerce activiteiten te ontplooien;
• Het platform biedt ook ruimte voor de verhalen van de retailers. Uiteindelijk zullen fysieke retailers met dure meters in de binnenstad het niet op prijs kunnen winnen van de grote spelers, dus moet er vol worden ingezet op merk en expertise;
• Het platform is een kans om nieuwe klanten aan de winkel te binden en om bestaande klanten ook te kunnen bedienen wanneer zij geen tijd of zin hebben om naar de winkel te gaan;
• Bezorging via Dropper is snel (binnen 4 uur) en vriendelijk voor de omgeving. Die snelheid is ook echt een pré richting klanten;

Nadelen / aandachtspunten / ter overweging:

• De user experience is wat omslachtiger dan bij bijvoorbeeld een bol.com. Op zich is dat prima en met de budgetten en schaal moet je ook niet het ambitieniveau hebben van een Bol, maar het kan een drempel zijn voor klanten. Daarom is het extra belangrijk om ook op andere manieren zichtbaar te zijn en de expertise duidelijk te maken, hoe meer klanten al fan zijn, hoe meer ze jou vergeven dat het proces wat minder makkelijk verloopt. Vooral het stuk voorraadbeheer en communicatie is iets waar flink wat begeleiding op moeten worden gezet;
• Het hele concept valt of staat bij hoe goed de retailers omgaan met voorraadbeheer, reactie op vragen, klachten afhandelen, etc. Dat is een aardig arbeidsintensief iets dat vanuit het platform management moet worden opgepakt. Een klant zal je één minder goede ervaring vergeven, maar bij een tweede keer haakt deze echt af;
• Bij veel artikelen is de voorraad niet bekend en moet de status worden opgevraagd bij de retailer. Ik vraag mij af of je die optie moet willen hebben, zeker omdat bij de profielen staat hoe lang het geleden is dat de retailer heeft ingelogd. Ik kwam eentje tegen waar dat 10 dagen geleden was. Dat geeft mij als consument niet veel vertrouwen.

Al met al is het een mooi initiatief. De grote vraag is of het lukt om een aparte organisatie voor langere termijn op het project te kunnen zetten. Met de subsidie van de gemeente (27.500,-) kom je natuurlijk niet heel ver, dus de retailers zullen ook in de buidel moeten tasten. Het is de vraag in hoeverre zo'n divers gezelschap aan retailers op lange termijn scherp kan worden gehouden en of er ook genoeg middelen zijn om het initiatief de eerste paar jaar de kans te geven om te groeien. Dat is natuurlijk deels een kip-ei verhaal: een retailer is scherp wanneer er goede omzet binnen komt, maar het eerste (paar) jaar zal het vooral een kwestie van goed investeren zijn. Ik houd 'm in de gaten.

EU court rules Airbnb does not require estate agent licence | Technology | The Guardian

In het debat over verantwoordelijkheden van platformen deed de rechter afgelopen week een uitspraak in het voordeel van Airbnb: het platform is volgens de rechter een “information society service” en hoeft niet aan dezelfde regels te voldoen als een hotel.

Iets specifieker: The association had sought to have the company regulated under the French Hoguet law, which covers the real estate profession and can lead to criminal sanctions for violations. But the court said the essential feature of Airbnb was its structured lists that enabled hosts to connect with people seeking accommodation along with “a tool to facilitate the conclusion of contracts”.

De uitkomst was niet heel verrassend. Wat mij wel verbaasde was de open brief die Airbnb co-founder Nathan Blecharczyk als reactie op het vonnis publiceerde. Hier stond onder andere in: "We welcome this ruling and see it as a positive step for our continued collaboration with cities." Dit kwam op mij een beetje over als een ongepaste middelvinger, want er is nog veel onvrede vanuit steden over de manier waarop Airbnb (en anderen) meewerken aan handhaving. En ook al heeft de rechter nu bepaald dat met de huidige regelgeving Airbnb die verplichting niet heeft, weten we allemaal dat dit ook geen duurzame strategie is.

Deze uitspraak laat weer eens zien hoe juridisch complex het reguleren van platformen en het afdwingen van het delen van informatie of handhaven via het platform is. Zo was er onlangs forse kritiek van gemeenten en media op het wetsvoorstel rondom vakantieverhuur (lees ook deze bijdrage n.a.v. het artikel in NRC), maar ik denk dat er juridisch gezien simpelweg niet meer in zat. En dan kun je verontwaardigd zijn dat de platformen ook aan tafel zaten (wat zoals ik ook eerder omschreef goed uit te leggen is), maar wanneer het juridisch (nu) niet lukt, dan is samenwerken waarschijnlijk de enige optie.

Ik verwacht wel dat er de komende jaren nog flinke debatten zullen worden gevoerd in de EU rondom het aanpassen van deze regelgeving. Uit mijn nieuwsbrief vorige week: “The second opinion calls for the EU to define clearly the status of collaborative economy platforms, according to the precise degree of control exercised by the platform, in order to clarify the question of which rules govern their operations. Furthermore, as the collaborative economy blurs the line between personal and professional actors, the concept of "service provider” should be clarified through EU-wide thresholds. The new EU regulations should also require platforms to provide public authorities with the necessary data to enforce the rules and to ensure that collaborative economy suppliers pay their fair share of taxes.“

FlixBus launches carpooling service all over Europe - newmobility.news

Het is altijd interessant om platform ontwikkelingen op een meer lange termijn te volgen. Ik zie steeds meer initiatieven die steeds meer de breedte ingaan. Booking in vakantieverhuur, Airbnb in (boutique) hotels. Blablacar in busvervoer en nu ook busvervoer (Flixbus) in... liften.

"By introducing FlixCar, FlixBus counters BlaBlaCar that earlier created BlaBlaBus after the take-over of SNCF’s Ouibus, and launched the buses to conquer Germany. FlixBus, on the other hand, has bought the activities of Transdev (isiLines and Eurolines)."

Ik krijg vaak vragen over waarom platformen deze stappen nemen. Ik denk dat in veel gevallen het geen keuze is: als de een beweegt, moet de ander mee. Wel wil ik eens uitzoeken welke partij over het algemeen de eerste stap zet: de nieuwkomer of de gevestigde orde.

Al met al een interessante stap van Flixbus, dat zich in principe ook als platform gedraagt. De bussen zijn niet van de organisatie zelf, maar van lokale busbedrijven. Zij zijn het platform die de bussen en passagiers met elkaar verbindt.

Uber Delivery Workers in Mexico Are Tracking Thieves Through Google Maps and WhatsApp Networks

Fascinerend artikel waarin duidelijk wordt dat maaltijdbezorgers in Mexico zichzelf organiseren om voor elkaar te zorgen. Bij gebrek aan goede support van het platform en instituties hebben zij via social kanalen groepen opgezet.

Ride-sharing apps: After years of bitter battles, Uber adds traditional taxis to Madrid travel options | In English | EL PAÍS

"Ride-hailing company says this is the beginning of a mutually beneficial collaboration following years of confrontation between both sectors."

Ik zie veel kansen voor platformen die intappen op bestaande pools van aanbieders. Het is een relatief eenvoudige en snelle manier om goed en stabiel aanbod op het platform te krijgen en het managen is vaak ook minder werk, aangezien de bestaande pool al intern alle controles heeft geregeld. Daarnaast is er ook vaak al een cultuur die de groep met elkaar verbindt.

Uber in Madrid gaat nu dus ook taxi's in de app toelaten. Vooral interessant vindt ik dat deze onder speciale voorwaarden meedoen:

"The company will charge taxi drivers a 12% fee on the fare without demanding any commitment in terms of length of collaboration or number of trips, the attraction being that Uber has a high rate of occupancy. “It is over 60%, compared to the 30% or 40% of a taxi,” said Galiardo. And this, in a city where the combined number of taxis and VTCs per 100,000 inhabitants is lower than in other European cities."

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@collaborative-economy.com) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 400 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie.

Er is ook een Engelstalige nieuwsbrief, welke iedere twee weken wordt verstuurd.