Google: marktmeester en marktkoopman. Een dilemma. | Handhaven zonder data: een onmogelijke opgave? | Coöperatie NewB trekt jongeren aan

Goedemorgen! Vorige week in Berlijn een mooie start gemaakt met interviews voor mijn nieuwe onderzoek. Binnenkort komt de podcast online. Ook heb ik mijzelf een cursus '2-day platform design masterclass' cadeau gedaan. Zie je wel dat zelfstandigen zich ook ontwikkelen? ;-) In Maart pak ik de trein naar Milaan om nieuwe inzichten op te doen over de platform design toolkit en wat concepten in mijn hoofd in een canvas te gieten. Er zijn trouwens nog een paar plekken vrij: via deze link krijg je als 'vriend van de nieuwsbrief' 10% korting op de ticketprijs.

Komende week weer volop aan de bak voor mijn nieuwe boek en een paar dagen naar Duitsland met het gezin voor hopelijk wat sneeuw. Volgende week maandag zal er dan ook geen nieuwsbrief zijn: mijn laptop blijft thuis.  Fijne week!

DoorDash is learning just how binding arbitration is — Quartz at Work

De platformeconomie, deeleconomie, kluseconomie, gig economy of hoe je het ook wilt noemen werd lang gezien als een andere planeet. Een aparte planeet met eigen regels en (economische) logica. Een planeet waarbij het platform wel wist wat het beste was voor alle directe en indirecte stakeholders en waar overheid en andere instituties werden vervangen door algoritmes, steeds weer (eenzijdig) wijzigende algemene voorwaarden en de belofte voor het beste doen voor de klant. Intussen zijn we gelukkig wat wijzer. Of beginnen we wat wijzer te worden. Ik gok op het laatste. En ieder begin is er eentje.

Dus zien we de laatste tijd steeds meer praktijken uit de 'normale' economie zich ook in de platformeconomie manifesteren. En dat is een goed ding. Zo zijn platformen in de VS altijd erg goed geweest om via de algemene voorwaarden af te dwingen dat workers het platform niet aan kunnen klagen, de verantwoordelijkheid nooit bij het platform lag, etc. Leuk op papier, maar in de praktijk zorgt dit natuurlijk voor problemen. En zo hebben ook platformbedrijven uiteindelijk baat bij bijvoorbeeld vakbonden die namens de aanbieders de belangen vertegenwoordigen en verdedigen. Net als dat iedere gezonde werkgever of werkgeversorganisatie vakbonden nodig heeft, en in deze tijd veel moeite moet doen om vakbonden te helpen te overleven. Dat is ook puur een stuk eigenbelang.

Een voorbeeld van hoe een platform door het afdwingen van beperkte inspraak via algemene voorwaarden zichzelf in de vingers snijdt is dit voorbeeld van het Amerikaanse platform Doordash. Via de algemene voorwaarden tekenen workers er voor dat zij niet gezamenlijk het platform mogen aanklagen. De gedachte zal geweest zijn: verdeel en heers. Dat is prima, totdat er 5.000 workers het bedrijf aan willen klagen en het platform veel kosten kwijt is voor al deze losse zaken en vervolgens vraagt of het toch geen 'class action' zaak mag worden. Het antwoord van de rechter: nee. Karma is a bitch ;-) In dit stuk:

"Similar to other gig-economy platforms, DoorDash includes an arbitration agreement in its contracts with couriers, or “Dashers,” who deliver customers’ food orders. But after facing a flood of claims, DoorDash balked at the costs of going into arbitration.

“No doubt, DoorDash never expected that so many would actually seek arbitration,” Alsup concluded. “Instead, in irony upon irony, DoorDash now wishes to resort to a class-wide lawsuit, the very device it denied to the workers, to avoid its duty to arbitrate. This hypocrisy will not be blessed, at least by this order,” he wrote."

Deze week werd ook bekend dat crowdfundingwebsite Kickstarter, zij staan sowieso bekend als een heel verantwoordelijk bedrijf, naar eigen zeggen als eerste in de tech industry een vakbond krijgt. En stond in Wired het stuk: "Gig economy workers have a new weapon in the fight against Uber - Uber, and its competitors, are multinational behemoths. To take them on, gig economy unions are going global"

I stumbled across a huge Airbnb scam that’s taking over London | WIRED UK

"The curious tale of a man called Christian, the Catholic church, David Schwimmer’s wife, a secret hotel and an Airbnb scam running riot on the streets of London."

Een waanzinnig stukje onderzoeksjournalistiek van een journalist die een Airbnb appartement in Londen huurde, bij aankomst ontdekte dat het appartement er heel anders uitzag dan op de advertenties was beloofd, ontdekte dat in het zelfde gebouw 24 vergelijkbare appartementen worden aangeboden en gaat uitvoerig op zoek naar de eigenaar, de afkomst van de fake recensies en meer.  Een lange en uitgebreide zoektocht waarin duidelijk wordt dat niet alleen in Amsterdam problemen zijn met de handhaving van Airbnb en andere vakantieverhuur platformen waarop illegale hotels worden aangeboden.

"From sharing economy dream to scam economy nightmare - All of these accounts are essentially one person, or at least one company. And yet they have all passed Airbnb’s account verification and safety processes, with most supplying government identification, selfies, email addresses and phone numbers."

Uiteindelijk wordt duidelijk dat er geen houden aan is en onder de huidige regelgeving ook in Londen het platform niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor het faciliteren van illegale transacties. Natuurlijk kun je het platform hier niet 100% voor verantwoordelijk houden, maar het zet wel stevige vraagtekens bij de vraag of de inspanningen die nu worden gedaan genoeg zijn en, als dat wel het geval is, of het businessmodel dan uit kan. Oftewel: is vakantieverhuur op grote schaal (maatschappelijk) verantwoord te organiseren?

Intussen gaat de illegale verhuur gewoon door. Het is niet zozeer dat de verhuurders van illegale hotels in dit artikel niet weten dat wat zij doen niet mag, maar met beperkte handhaving zonder data blijft het een nagenoeg kansloze zaak.

“Think about it – without standing outside an apartment and ticking off each day that someone’s stayed, it’s impossible for the authorities to police the rule. That’s why everyone just ignores it, basically.”

De verjongingskuur van NewB

NewB is een nieuwe coöperatieve bank in oprichting in België. Vaak is het beeld bij dit soort initiatieven dat het vooral voor veel ouderen een verlangen is naar het verleden en dat jongeren voor dit soort coöperatieve projecten niet te porren zijn.

NewB laat zien dat die aanname in ieder geval voor dit project niet kopt. Hieronder een grafiek waarin in het roze vlak de nieuwe deelnemers (intussen hebben ze 116.00 leden!) zijn geplot. Het grijze vlak zijn de leden die eerder zijn ingestapt, maar niet in de laatste campagne hebben geïnvesteerd. Het groene vlak de leden zie zowel bij de eerste als bij de laatste campagne hebben deelgenomen. Interessant is dus om te zien dat in het begin toen het concept nog net stond coöperanten tussen de 30 en 75 zijn ingestapt. Bij de laatste campagne is een enorme piek te zien in de leeftijd van zeg 23 tot 40. Al met al een mooi project om te blijven volgen.

Amazon zet de aanval in: wat kan de Nederlandse markt verwachten? - Vastgoedmarkt

De laatste weken wordt er veel geschreven over de vermoedelijke komst van Amazon naar Nederland dit jaar. Fijn aan dit stuk vond ik dat er ook wat nodige context en nuance aan bod komt. Zo komt er aan bod dat er veel wordt gekeken naar hoe Amazon in Duitsland, terwijl dit is niet te vergelijken met de situatie in Nederland. Ook gaat men in op het gegeven dat het Amazon niet puur om de 'winkel' / marketplace, maar om het ecosysteem denken gaat. De winkel is een manier om bij de consument binnen te komen om vanuit daar meer producten en diensten aan te gaan bieden. Dat is dan ook de reden dat het voor Amazon prima is om veel geld te verbranden in het vergaren van marktaandeel.

Als laatst een in mijn ogen behoorlijk naïeve houding van  de voorzitter Inretail, brancheorganisatie voor detailhandelsbedrijven in non-food. Hij gelooft er in dat de markt van ecommerce ook nog best weer kan krimpen en dat ‘de problemen van fysieke winkels met bereikbaarheid en parkeren zijn op te lossen. Het voordeel voor online van de maximale voorraad zal minder worden, wanneer fysieke winkels hun voorraadbeheer beter op orde hebben. De toename van data zal fysieke winkels in staat stellen hun klanten beter te bedienen.’

Altijd bijzonder om te zien hoe sommige sector vertegenwoordigers nog zo heilig geloven in de toegevoegde waarde van de eigen leden. Ik maakte zoiets ook een keer mee op een congres met 300 makelaars waar ik sprak. Daar was de voorzitter van de branchevereniging voor taxateurs aan het woord. Zijn overtuiging was dat big data en technologie een goede ondersteuning voor de taxateur zal worden, maar dat de taxateur in persoon als professional altijd een eindoordeel zal moeten doen. Dit herhaalde hij meerdere malen, terwijl echt de hele zaak dacht: "wat denk je zelf? Jullie branche bestaat bij de gratie van de verplichting van hypotheekverstrekkers voor een taxatierapport. Op het moment dat de hypotheekverstrekker ook een taxatie van een tech bedrijf accepteert, dan is jullie branche binnen no-time weg". In jezelf geloven is een goed iets, maar je moet niet overdrijven ;-)

Boekingssites willen EU-onderzoek naar oneerlijke Google-zoekresultaten | NU - Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

"Meer dan dertig boekingssites hebben maandag in een brief aan Eurocommissaris Margrethe Vestager de zoekresultaten van Google bekritiseerd. De boekingssites vinden dat Google eigen reserveringssystemen voortrekt in de zoekresultaten en willen dat de Europese Commissie (EC) de concurrentiepositie van de techgigant gaat onderzoeken."

Wat als een marktmeester ook marktkoopman is op het eigen platform? Dat is natuurlijk een heel slecht idee. Zeker wanneer er geen controlerende partij is die mee kan kijken of de eigen waar op het marktplein geen voorkeursbehandeling krijgt. Een prima idee dus om hier de komende jaren veel aandacht aan te besteden.

Dit soort praktijken zie je overigens ook bij e-commerce platforms als Amazon. De marktmeester zit op alle data en kan zien welke producten goed lopen. Deze biedt vervolgens deze producten zelf ook aan en laat de andere aanbieders minder goed naar voren komen in de zoekresultaten. Super slim, maar zwaar ongewenst.

Een ode aan de context en feiten

Aannames in plaats van feiten doen zzp-debat geen recht – ZiPconomy

Als lezer van deze nieuwsbrief zal het je vast zijn opgevallen dat ik erg voor context en feiten in het debat. In het debat over de platformeconomie, maar ook over de (toekomst van de) arbeidsmarkt in het geheel. In dit stuk een belangrijke en broodnodige oproep van @hugojanruts om de aannames en niet representatieve clichés die het debat over Zelfstandige Ondernemers weinig goed doen te vermijden. En ons te beperken tot de feiten.

In de media

Gemeente kan verhuurplatforms niet aanpakken zonder data | Nieuw Amsterdams Peil

Naar aanleiding van mijn berichtgeving over de Airbnb casus in Amsterdam in mijn nieuwsbrief vorige week werd ik geïnterviewd voor dit stuk op NAP.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@collaborative-economy.com) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 400 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie.

Er is ook een Engelstalige nieuwsbrief, welke iedere twee weken wordt verstuurd.