Goedemorgen! Afgelopen week meters gemaakt met een stuk over 'exit by design' scenario's voor platformen, verschillende gesprekken met platformondernemers gevoerd en een onderzoekje naar uitzendplatformen in de steigers gezet. Ook verstuurde ik na een lange pauze weer mijn eerste Engelstalige nieuwsbrief.

Deze week ben ik aanwezig op verschillende bijeenkomsten over de kluseconomie en werken we aan het programma voor de workshop over regelgeving en platformen die op 23 maart zal plaatsvinden. Voor de WageIndicator Foundation werk ik aan een format voor een 'expeditie', waar ik in een podcastserie ga kijken naar de wereldwijde ontwikkelingen in de kluseconomie. Ook tijdens mijn wereldreis (3 april vertrekken we voor 4 maanden) zal ik een aantal podcasts produceren.

Voor deze week weer een aantal artikelen voor je op een rijtje gezet en voorzien van mijn duiding en (uitgebreid) commentaar. En nodig ik je uit voor het 'symposium Platformwerk in goede banen' op donderdag 16 februari waar ik ook een bijdrage zal leveren.

Fijne week!

Exclusive: OpenAI Used Kenyan Workers on Less Than $2 Per Hour to Make ChatGPT Less Toxic | Time

Het kan bijna niet anders of je hebt de waanzinnige tool ChatGPT van OpenAI voorbij zien komen of mogelijk zelf eens uitgeprobeerd. Een indrukwekkende chatbot die je alle vragen kunt stellen, om vervolgens een uitgebreid en gedetailleerd antwoord te krijgen. Veel sectoren, waar onder onderwijs, zijn naargeestig op zoek wat ze met een dergelijke tool aan moeten. Ik heb de tool zelf ook uitgeprobeerd en het is echt indrukwekkend. Zo vroeg ik voor de workshop over platformeconomie en onderwijs wat belangrijke onderwerpen zijn voor educatie en platformeconomie. Een vrij algemene en vage vraag. Het resultaat zie je in de afbeelding onder aan dit stuk.

ChatGPT is wederom een ontwikkeling die, net als bij AI en algoritmes, een soort magische black box lijken. Het lijkt bijna magie: alles gebeurt vanzelf. Maar.... is dat ook echt zo? Zeker niet. Zowel in training als uitvoer zijn er altijd losse eindjes. Zo maken veel techbedrijven gebruik van platformen als Amazon Mechanical Turk: een platform waar mensen over heel de wereld (en dan vooral stukken in de wereld waar je met heel weinig inkomsten een beetje rond kunt komen) mini klusjes van een paar seconden via een platform uitvoeren: het zogenaamde 'clickwork'. Het gaat dan om het herkennen van plaatjes, maar ook om het oplossen van losse eindjes van ogenschijnlijk automatische systemen. Ook contentmoderatie van platformen als Facebook wordt volgens deze principes vormgegeven. Niet altijd puur een platform, maar wel vergelijkbare principes.

Mary Gray schreef een fascinerend boek over het zogenaamde clickwork: "Ghost Work - How to stop Silocon Valley from building a new global underclass". Timm O'Reily schreef het volgende over dit boek: “The Wachowskis got it wrong. Humans aren't batteries for The Matrix, we are computer chips. In this fascinating book, Gray and Suri show us just how integral human online task workers are to the development of AI and the seamless operation of all the great internet services. Essential reading for anyone who wants to understand our technology-infused future.” Echt een aanrader.

Een lange aanloop voor het stuk dat ik vandaag wil bespreken: "OpenAI Used Kenyan Workers on Less Than $2 Per Hour to Make ChatGPT Less Toxic." Het omschrijft hoe OpenAI het voor elkaar krijgt om op een 'magische' manier ChatGPT beter en veiliger te maken:

"To build that safety system, OpenAI took a leaf out of the playbook of social media companies like Facebook, who had already shown it was possible to build AIs that could detect toxic language like hate speech to help remove it from their platforms. The premise was simple: feed an AI with labeled examples of violence, hate speech, and sexual abuse, and that tool could learn to detect those forms of toxicity in the wild. That detector would be built into ChatGPT to check whether it was echoing the toxicity of its training data, and filter it out before it ever reached the user. It could also help scrub toxic text from the training datasets of future AI models.

To get those labels, OpenAI sent tens of thousands of snippets of text to an outsourcing firm in Kenya, beginning in November 2021. Much of that text appeared to have been pulled from the darkest recesses of the internet. Some of it described situations in graphic detail like child sexual abuse, bestiality, murder, suicide, torture, self harm, and incest."

OpenAI vindt dit werk erg belanrijk: “Classifying and filtering harmful [text and images] is a necessary step in minimizing the amount of violent and sexual content included in training data and creating tools that can detect harmful content.” De auteurs van het artikel zijn na hun onderzoek terecht kritisch: "But the working conditions of data labelers reveal a darker part of that picture: that for all its glamor, AI often relies on hidden human labor in the Global South that can often be damaging and exploitative. These invisible workers remain on the margins even as their work contributes to billion-dollar industries."

ChatGPT blijft een indrukwekkende tool, maar de magie is toch wel een stuk minder (schoon) dan de tech optimisten ons proberen wijs te maken. Andrew Strait omschrijft het in het stuk krachtig: “They’re impressive, but ChatGPT and other generative models are not magic – they rely on massive supply chains of human labor and scraped data, much of which is unattributed and used without consent,”

Wat kunnen we hier van leren?

Hoewel alleen al de inzichten uit dit verhaal opzichzelfstaand al interessant zijn, vindt ik het belangrijk om verder te kijken. Wat kunnen we leren uit deze casus.

Om te beginnen laat het zien dat dit soort tools zich laven aan het werk van anderen: het scrapen van door anderen gemaakte content en laagbetaalde moderators en workers. Het zijn de knappe koppen die systemen bedenken en bouwen om dit te doen en met de eer en het geld ervandoor gaan, maar ik vind dat het belangrijk is om meer te (h)erkennen dat deze content niet uit de lucht komt vallen en er best een discussie mag worden gevoerd hoe eerlijk en wenselijk dit is.

Die discussie zou ik dan ook gelijk wat breder willen trekken. Ik spreek regelmatig zeer betrokken wetenschappers met een duidelijke mening over wat 'eerlijk' is die intussen voor hun onderzoek gebruik maken van Amazon Mechanical Turk. Ik snap dat dit ontzettend handig is, maar dan heb je natuurlijk ook boter op je hoofd. Een goed gesprek over een eerlijke behandeling en beloning van iedereen in de keten is bij veel innovaties iets dat ontbreekt. Een gesprek die wat mij betreft meer gevoerd mag worden. Mensen die clickwork uitvoeren zijn een soort van 'disposible labour'. Op het moment dat deze niet meer nodig zijn, is er niemand die hier naar omkijkt. En daardoor alleen maar goed dat de auteurs van Ghostwork en van dit artikel ons met liefde met de neus op de feiten drukken.  

Nieuwe Airbnb-wet maakt handhaving regels een stuk eenvoudiger

Airbnb en regelgeving: het is een onderwerp dat al flink wat jaren speelt. Eerder werd nationale regelgeving ingevoerd en nu wordt dit doorgetrokken naar Europese regelgeving. Ik denk voor iedereen een goede stap.

Aan de regelgeving komt ook een Europese tool te hangen: "De Commissie komt met één Europese datatool voor uitwisseling van informatie over vakantieverhuur tussen de platforms en lokale overheden. Platforms moeten voortaan, op plekken waar regels gelden, iedere maand data delen over hoeveel nachten een huis of appartement verhuurd is en aan hoeveel personen."

Uiteindelijk zal iedere stad zelf de regels voor vakantieverhuur blijven bepalen. Ook dat is een goede stap, al leert de casus van Amsterdam ons dat dat niet zo eenvoudig is als het lijkt.

Het zou ook goed zijn om naast deze tool ook de kennis en het onderzoek op een centrale plek te borgen, zodat niet iedere stad het wiel zelf hoeft uit te vinden. Ik ben verder wel (erg) benieuwd naar de implementatie hiervan. Het aansluiten van het platform en de centrale Europese tool: dat zit vast wel goed. Maar hoe zit het met de doorvertaling naar de individuele systemen van de gemeenten (zo lijkt een koppeling met het kadaster in Nederland nog lichtjaren van ons verwijderd, en dan zijn wij nog en land dat digitaal in de voorhoede zit...) en wat zijn de privacy risico's die hier bij komen kijken? Ik blijf het volgen.

Roemie Hillenaar over zijn onbekende groeiparel Creative Fabrica: ‘We opereren in een superniche’

Waar veel aandacht uitgaat naar platformen die een breed publiek bedienen, is het in veel gevallen ook interessant om juist in een niche te stappen. En zeker wanneer je je op een internationaal publiek richt, dan kan een niche opeens heel groot zijn.

Een mooi voorbeeld hiervan het is het Nederlandse platform Creative Fabrica: "De klanten die het bedrijf bedient zijn grafisch ontwerpers en zogeheten crafters. Handwerkers, zou je die in het Nederlands kunnen noemen. ‘Het gaat om mensen die persoonlijke items maken. Dat kunnen T-shirts zijn, mandjes, een schilderij, stickers of een breiwerkje bijvoorbeeld. Wij bieden voor deze groep een gigantische bibliotheek met bijzondere fonts, graphics en patronen."

Wat cijfers:

• 4 miljoen gebruikers
• 150.000 abonnees (duurste abonnement is 29euro per maand)
• verdienmodel: 50% is voor de creators, 50% voor het platform
• ruim 68 miljoen aan investeringen opgehaald
• groeistrategie: aanhaken op bestaande communities: "Al snel ontdekten we dat er aan de andere kant van de Atlantische Oceaan een enorme doe-het-zelf-cultuur is, met miljoenen Amerikanen die persoonlijke items maken. We hadden onze doelgroep gevonden."

AMAZON’S TRICKLE-DOWN MONOPOLY

Third Party Sellers and the Transformation of Small Businesses

Ik had deze week een discussie op Linkedin over huismerken en e-commerce platformen. Een onderwerp dat mij al langer bezighoudt. Het komt er kortgezegd op neer dat e-commerce platformen een dubbelrol hebben: verkoper op de eigen marktplaats en beheerder van de marktplaats. Hiermee leren zij op kosten en risico van de individuele verkoper en kunnen dit voordeel gebruiken voor het eigen gewin. Hoewel dit nieuw lijkt, heb je in supermarkten een vergelijkbare situatie met huismerken. Ik heb interesse in de wisselwerking tussen verkopers en e-commerce platformen.

In het kader hiervan deel ik dit rapport:

"In this report, Moira Weigel tells the story of a group of hidden intermediaries who have played key roles in making Amazon one of the most powerful corporations in the world, while remaining mostly invisible to customers: third-party (3P) sellers.

Critics of Amazon’s monopoly have often emphasized how the company eliminates competition. This report highlights how Amazon’s scale has also given rise to new kinds of small businesses — ones optimized for Amazon. Industry analysts estimate that, in 2021, there were more than 6 million unique sellers active on Amazon and that at least 2,000 new sellers opened accounts every day.* To these sellers, Amazon holds forth the possibility of a trickle-down monopoly. But to seize the opportunities of Amazon’s global expansion involves considerable vulnerability. To succeed, 3P sellers must behave like miniature Amazons — without access to the capital that Amazon commands, insight into much of the company’s data, or the ability to make claims when they suffer harm."

Een interessant inkijkje.

Event! Symposium Platformwerk in goede banen

Wat zijn de gevolgen van platformwerk voor werkenden, organisaties en onze samenleving als geheel? Op donderdag 16 februari 2023, aanvang 14:00 uur gaan we hierover in gesprek tijdens het symposium ‘Platformwerk in goede banen’. We verbinden de meest recente inzichten van wetenschappers en beleidsmakers, HR-professionals, platformbeheerders, werkgevers- en werknemersorganisaties. Welke veranderingen zijn nodig om platformwerk en platformwerkers een waardevolle en duurzame plaats te geven op onze arbeidsmarkt?

Dit symposium heeft een interactief karakter en biedt de meest recente inzichten op dit arbeidsmarktvraagstuk. Deelname is gratis en inschrijven kan via deze link. Zoals eerder vermeld zal ik ook een bijdrage leveren en aanwezig zijn.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event? Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@collaborative-economy.com) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie - Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’. Interesse in mijn foto’s? Check dan mijn foto pagina.