Dit Chinese platform belooft de algoritmes transparant te maken | Hoe dit onderzoek naar Google laat zien dat mededingingsvraagstukken voor platformen zeer relevant zijn | Hebben freelance consulting platformen hun belofte waargemaakt? Spoiler: nog niet.

Goedemorgen! Voor je ligt de laatste editie voor mijn 'zomerstop'. Woensdag vertrek ik met mijn gezin naar een mini camping in Frankrijk om bij te komen van de afgelopen maanden en te genieten van elkaar. Maandag 31 augustus zal de eerstvolgende editie weer in je digitale deurmat 'vallen'.

In deze editie naast weer een aantal mooie artikelen ook een nieuwtje over een nieuw onderzoek. Samen met Jeroen Meijerink van de Universiteit Twente ben ik een onderzoek gestart naar de verschillen tussen to-business platformen die de uitzend en de freelance constructie gebruiken. Een onderwerp waar veel over wordt gesproken, maar waar niemand nu echt het verschil snapt. In deze nieuwsbrief leg ik uit wat we gaan doen. Afgelopen week de eerste twee interviews met Youbahn en Maqqie gedaan en al veel nieuwe inzichten opgedaan. Eind 2020 zullen de resultaten worden gedeeld in een paper en een blog.

Fijne week en fijne zomer en tot eind augustus!

p.s. heb je deze nieuwsbrief doorgestuurd gekregen? Aanmelden kan hier!

Fair competition and transparency benefits us all - Newsroom | TikTok

Er gaan al langer geluiden op voor meer transparantie van de handelswijze van online platformen. In de editie van vorige week deelde ik er een groot stuk over dit vraagstuk. Het was lang stil vanuit de markt en waar iedereen naar de beleidsmakers keek kwam daar ineens afgelopen week een Chinees platform dat aankondigde vol voor transparantie te gaan:

"Even more, we believe our entire industry should be held to an exceptionally high standard. That's why we believe all companies should disclose their algorithms, moderation policies, and data flows to regulators. We will not wait for regulation to come, but instead TikTok has taken the first step by launching a Transparency and Accountability Center for moderation and data practices. Experts can observe our moderation policies in real-time, as well as examine the actual code that drives our algorithms. This puts us a step ahead of the industry, and we encourage others to follow suit."

Het was het platform TikTok dat met dit nieuws naar buiten kwam. De timing van het bericht is niet geheel toevallig uitgekozen: het bericht werd een dag voor de hoorzitting van Facebook, Amazon, Apple en Google voor het Congres in de Verenigde Staten (zie ook dit verslag in NRC en hier de vooraf gepubliceerde speeches van de tech CEO's voor een lesje ultieme public policy). Iedereen wist dat hier veel vragen over marktmacht en (in)transparantie zouden komen. Een slimme zet van het Chinese platform. Want hoewel er in het Westen veel vraagtekens zijn over het vertrouwen van Chinese platformen: de Amerikaanse platformen staan er wat reputatie betreft momenteel niet al te best voor. Daarnaast kwam ook naar buiten dat Microsoft mogelijk interesse heeft om het platform over te nemen. Na een tweet waarin Trump bekend maakte te overwegen TikTok in de VS te verbieden  werden de overnamegesprekken abrupt afgebroken..,

Er natuurlijk zijn er nog genoeg vraagtekens bij dit bericht te zetten. In het stuk wordt gesproken dat 'experts' kunnen meekijken, maar wie zijn deze experts en hie selectief is het platform in het selecteren van deze experts? Daarnaast is het natuurlijk ook altijd de vraag in hoeverre de experts de juiste zaken te zien krijgen. Wat dat betreft zou een vertrouwde derde partij die toezicht kan houden geen gek idee zijn. Maar ondanks alle vraagtekens een slimme zet van TikTok om hiermee (mogelijk: we moeten natuurlijk zien hoe dit verder gaat lopen) een stap te zetten die veel Amerikaanse platformen tot dusver nog niet hebben durven zetten.

Google’s Top Search Result? Surprise! It’s Google – The Markup

Een van de belangrijke thema's bij het verhoor van Big Tech gaat over marktmacht. Een niet onbekend onderwerp in dezes nieuwsbrief. Een van de aspecten van marktmacht gaat erover dat veel platformen als marktmeester de regels van het spel bepalen en bepalen wie wel en wie geen toegang heeft. Dat is vooral een onderwerp van debat wanneer de keuze beperkt is, zoals de discussies over de Apple App Store. Een ander onderwerp van marktmacht gaat over het vraagstuk van platformen die zowel marktmeester (beheerder van de marktplaats) als ook deelnemer op diezelfde marktplaats zijn. Amazon (maar ook bol.com) zijn hier bekende voorbeelden van, maar ook Google komt steeds meer in opspraak, omdat het platform in de zoekresultaten eigen diensten voortrekt ten opzichte van andere aanbieders.

In dit (uitgebreide) stuk een goede onderbouwing van waar we het dan over hebben: "The search engine dedicated almost half of the first page of results in our test to its own products, which dominated the coveted top of the page". Het stuk komt met een aantal heel concrete voorbeelden waarin Google eigen producten voorrang geeft in zoekresultaten boven producten van anderen. Ongeacht of dit voor de consument de beste oplossing is.

Het onderzoek: "We examined more than 15,000 recent popular queries and found that Google devoted 41 percent of the first page of search results on mobile devices to its own properties and what it calls “direct answers,” which are populated with information copied from other sources, sometimes without their knowledge or consent. When we examined the top 15 percent of the page, the equivalent of the first screen on an iPhone X, that figure jumped to 63 percent. For one in five searches in our sample, links to external websites did not appear on the first screen at all."

Dat het niet meer gaat om de beste zoekresultaten voor de gebruikers, maar om de hoogste vergoeding voor het platform komt naar voren in de volgende quote: "In queries for specific airlines that appeared in our sample, Google presented Google Flights at the top of the results page, before links to the airlines’ own websites. A search for “nonstop flight” also returned Google Flights in the top spot, above competitors." En: "We found that the majority of links to and results for non-Google sites were pushed down to the bottom-middle of the page, where data shows users are less likely to click."

Oftewel: Google trekt zijn eigen producten voor. En niet zonder verdiensten: "The effects of placing its own products on the search page can be stark: In the nine years since Google Flights and Google Hotels launched, those sites have become market leaders. They garnered almost twice as many U.S. site visits last year as each of their largest competitors, Expedia.com and Booking.com, even though we found Google Flights doesn’t always show users all the options.

Dit stuk lezende begrijp je de zorgen over de groeiende macht van dit soort online dienstverleners en de wens om via het mededingingsrecht een betere balans in macht te creëren.

De vraag is natuurlijk: waarom doet Google dit? Voor de korte termijn natuurlijk om meer geld te verdienen. Voor de lange termijn verstoort het de relatie met de aanbieders en adverteerders. De hierboven genoemde reisplatformen adverteren jaarlijks voor vele miljarden op het platform. Het is bijzonder om te zien dat Google zo met haar eigen klanten omgaat. Daarnaast heeft het ook een oneerlijk concurrentievoordeel: het heeft als marktmeester zich op alle data van alle aanbieders én betaalt geen kosten voor de eigen advertenties.

Als Google als zoekmachine verder zou gaan, dan zou deze strategie natuurlijk heel dom zijn: op korte termijn zakken vullen en daarmee voor de lange termijn belangrijke stakeholders schaden. Dan zijn er hardop denkend  twee scenario's waar het bedrijf rekening mee houdt:

1. Het verwacht dat de monopolie positie zal worden uitgebouwd en stakeholders simpelweg geen keuze hebben;
2. Het niet de ambitie heeft om zoekmachine te blijven, maar de zoekresultaten als 'long tail' inzetten. Oftewel: Google zal langzaam maar zeker van zoekmachine transformeren naar een startpagina voor iedere zoekactie, waarbij het de voorkeur heeft om mensen zo lang als mogelijk binnen het ecosysteem te houden en deze aandacht te kapitaliseren. Alleen voor de antwoorden die het zelf niet kan geven (en zelf niet kan kapitaliseren) wordt doorverwezen naar de 'long tail' van de gefragmenteerde groep aanbieders.

Ik gok zelf op scenario 2. Daarmee zitten de bestaande aanbieders met een duivels dilemma: met alles dat ze Google nu voeren om business te genereren voor de eigen organisatie voeden ze Google met waardevolle data en inzichten, waarmee het platform op termijn heel eenvoudig de directe concurrentie aan kan gaan. En winnen. In veel opzichten een totaal ongewenst scenario en goed dat hier naar gekeken wordt.

The Failed Promise Of Freelance Consulting Talent Platforms | Boundless: Beyond The Default Path

Een interessante analyse van de opkomst van freelance platformen in de 2-business markt voor langer lopende klussen (dus geen gigs). De conclusie van het stuk: de belofte is niet ingelost. In het stuk worden problemen omschreven die ik herken, al zegt dat natuurlijk niet dat de belofte nooit ingelost kan worden.

De issues volgens dit stuk:

Issue #1: Talent platforms have “atomized” the talent staffing process and outsourced much of the work to an unpaid freelancer labor force.

Hier wordt omschreven dat de rol van het platform door de jaren heen is veranderd. Waar eerst het platform veel werk voor de klanten uit handen nam, is het platform steeds meer gaan automatiseren. Oftewel: van bemiddelaar ondersteund door technologie naar een 100% techbedrijf.

"This shift was not simply increasing the visibility of projects and letting freelancers directly compete for projects. It was a shift from the structure of the talent platform as a hands-on talent agency to a hands-off technology company."

Issue #2: The lack of a “winner take all” platform means every additional platform created more work for the freelancer

In plaats van een consolidatie van de markt verschenen er steeds meer platformen. Als freelancer moet je op meerdere platformen actief zijn en de kans dat je een opdracht wint verkleint, terwijl de investering in tijd voor zoekkosten groeit. Oftewel: voor de aanbieder brengt deze ontwikkeling weinig goeds met zich mee.

Issue #3: VC incentives undermine the health of the overall ecosystem

Hierdoor komen platformen klem te zitten in het eigen model. Het VC model vraagt groei in marktaandeel, -omvang en marge. Dit in een markt (to business) die langzaam ontwikkelt en waar in veel gevallen de rek beperkt is.

De auteur van het stuk komt ook met 3 suggesties hoe het wél zou kunnen werken:

1. Focus on Niche Talent Pools & Problems
2. Find ways to create a “virtuous cycle” with freelancers
3. Embrace the generosity and human touch of talent-owned platforms

Uiteindelijk komt het erop neer dat het freelance marketplace model (dit stuk gaat over online en daarmee locatie onafhankelijk werk) nu vooral teveel is (door)ontwikkeld vanuit een teveel technisch perspectief, zonder echt te kijken naar de behoeften van beide zijden van de marktplaats. Ik zie nog veel mogelijkheden, maar dan moeten partijen hier wel echt serieus tijd (en geld) in stoppen en een stukje realiteitszin worden bijgebracht. Een freelance marketplace is nu eenmaal een stuk ingewikkelder en complexer dan een consumer-to-consumer platform voor dienstverlening...

Nieuw onderzoek!

Hoewel mijn agenda met mijn onderzoek naar portabiliteit reputatiedata en veel andere werkzaamheden als presentaties en advies goed gevuld is, zijn er altijd vraagstukken die zo belangrijk zijn dat ik er nog wat extra tijd voor vrijmaak. Samen met Universitair docent Jeroen Meijerink van de Universiteit Twente voer ik de komende maanden onderzoek uit naar het overeenkomsten en verschillen tussen freelance platformen en uitzendplatformen onderzoek naar de verschillen tussen to-business freelance- en uitzendplatforms en de wijze waarop zij hun relatie met de aanbieders van werk vormgeven.

De afgelopen jaren is het aandeel van klusplatformen die bemiddelen tussen vraag en aanbod van werk gegroeid. Deze groei is het sterkst te zien in platformen die bemiddelen tussen een individuele aanbieder en een zakelijke afnemer. Het ING Economisch Bureau voorspelde in 2018 dat in 15 jaar 20 tot 70 procent van de uitzendmarkt zal verlopen via online platformen.

Een van de meest prangende discussies rondom platformwerk is die van de status van de aanbieder. Sommige platformen werken volgens een freelance constructie, anderen volgens een uitzendconstructie. Volgens velen is de flexibiliteit en autonomie van de aanbieder alleen mogelijk vanuit het freelancemodel. Anderen weerleggen dit en wijzen erop dat een platform prima via een uitzendconstructie kan werken. In debatten hierover ontbreekt veelal een diepgang in de verschillen tussen deze constructies en de manier waarop platformen individuele aanbieders het mogelijk maken om autonoom en flexibel te werken.

Universitair docent Jeroen Meijerink van de Universiteit Twente en en ondergetekende vinden dat de tijd rijp is om duidelijkheid in dit debat te brengen. Niet met de ambitie om een uitspraak te doen over de juridische status, maar om de verschillen en overeenkomsten in bemiddelingsactiviteiten van zowel freelance- als uitzendplatformen in kaart te brengen. Om hiermee het debat te voeden met relevante inzichten vanuit de praktijk.

Voor dit onderzoek interviewen wij in totaal 8-10 platformvertegenwoordigers van klusplatformen in een mooie mix tussen uitzend, freelance en hybride platformen. Daarnaast putten we uit de database van de website platformwerk.nl (in oprichting) om platformwerk op de Nederlandse markt in perspectief te kunnen plaatsen. Deze week vonden de eerste twee interviews plaats met platformen Maqqie en YouBahn. Deze twee interviews gaven ons al heel waardevolle inzichten in de verschillen en gelijkenissen, het was een mooie start!

Eind 2020 verwachten we de resultaten te kunnen delen en daarmee een bijdrage te leveren aan het debat over - en de ontwikkeling van - de platformeconomie in de to-business markt in Nederland.

Recensie

Platformrevolutie - 'Een nuchtere en veelomvattende kijk vanuit de praktijk' - Boekblog - Managementboek.nl

Afgelopen week verscheen er een mooie recensie van Platformrevolutie op Managementboek.nl. "Platformrevolutie is een must-read voor iedereen die zich bezig houdt met ondernemen, strategie, marketing en innovatie. Het is uiterst actueel en de auteur beschrijft met veel kennis van zaken de opkomst van platformbedrijven, de impact die platformen hebben op de maatschappij en de risico's en kansen die platformoplossingen bieden voor consumenten, bedrijven, burgers en overheden." Het hele verhaal lees je hier.

Blog

Deze rechtszaak moet het machtsverschil tussen online bemiddelaars en gebruikers verkleinen – ZiPconomy

Mijn bericht uit de vorige nieuwsbrief over de rechtszaak tussen de Uber chauffeurs uit de UK en het platform werd afgelopen week ook als blog doorgeplaatst op Zipconomy.

In de media

2020.07.29 | Nederland.WerktDoor.nl

Afgelopen week was ik te gast bij de uitzending van Nederland Werkt Door bij Seats2Meet Tilburg. Het thema van de uitzending was 'overvloed'. Ik was uitgenodigd om te komen praten over mijn nieuwe boek. Vanaf 1:11:16 is mijn fragment terug te bekijken.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@collaborative-economy.com) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie - Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.

Er is ook een Engelstalige nieuwsbrief, welke iedere twee weken wordt verstuurd.