Digitale nomads willen een digitaal land | De Facebook metaverse: sprookjesinternet of privacynachtmerrie? | Is Picnic een platform?

Goedemorgen! Afgelopen week KlusCV / GigCV mogen presenteren op het 'Digital Worker Inquiry' congres (slides in PDF), een podcast met De Werkvereniging opgenomen en verder vooral druk geweest met de voorbereidingen van de lancering van KlusCV op 15 December en de lancering van mijn rapport over portabiliteit van reputatiedata voor platformwerkers op 25 November. De focus lag deze week op de juridische kant: verwerkingsovereenkomsten, verwerkingsregisters, privacyverklaringen en meer juridische festiviteiten. Altijd fijn om dan een goede partner, in dit geval ICTRecht, te hebben. Ook deze week weer 5 mooie stukken uitgezocht en voorzien van mijn duiding en commentaar. Mooie week!

A community of digital nomads wants to build an internet country for digital citizens - The Next Web

Tijdens de lockdowns hebben veel kenniswerkers ervaren dat de locatie waar je bent en waar het kantoor van jouw werk- of opdrachtgever staat niet veel met elkaar te maken hoeven te hebben. Natuurlijk speelde dit ook al lang voor corona waar professionals locatie onafhankelijk werkten en zo het verkennen van de wereld het werken voor bedrijven en opdrachtgevers combineerden. waar in veel gevallen vraag en aanbod van werk elkaar treft op een online platform.

En deze groep is intussen flink gegroeid. In dit stuk: "As of 2021, there are over 35 million digital nomads roaming the globe, the population equivalent of Canada. And with an annual spending power of $787 billion, they’d also be considered one of the world’s 50 most prosperous nations after Portugal and Saudi Arabia."

Het is niet verrassend dat landen inspelen op deze trend en proberen deze groep 'digital nomads' te lokken met leuke voordelen; "Sweetheart deals like income tax breaks, subsidized housing, and free multiple entry have become as popular as employee work benefits. The opportunities are so numerous, solutions exist just to help you “amenity shop” the perfect country Airbnb style. While not all the reviews of these new programs are glowing, the mere fact that countries are courting remote workers so intensely is worth watching."

Hier wordt nog gesproken over fysieke landen, waarbij het niet verrassend is dat Estland vaker in het stuk wordt genoemd. In 2017 schreef ik het stuk 'How Estonia became the most digital country in the world.' Maar wat zeggen grenzen nog in een digitale wereld? In dit artikel komt het initiatief 'Plumia' naar voren:

“Plumia is a collective of 1k+ remote workers and digital nomads who have come together to reimagine what global mobility and governance structures might look like in the 21st century - Plumia wants to build the alternative using decentralized technologies, while also working with countries and institutions on policies that achieve common goals. - Plumia aims to offer everyone the chance to become a global citizen. Begun in 2020 as an independent project by remote-first travel insurance company, SafetyWing, Plumia’s plan is to combine the infrastructure for living anywhere with the functions of a geographic country."

Wat mij betreft een super interessant project om te blijven volgen.

Wat zit er achter het nieuwe gezicht van Facebook? - NRC

Twee weken geleden schreef ik er al over: de vermoedelijke naamswijziging van Facebook. Afgelopen week werd het nieuws van een nieuwe naam (voor de holding, niet het social media platform) bekendgemaakt door Mark Zuckerberg. De holding boven Facebook gaat, net als straks het aandeel op de beurs, 'Meta' heten.

Deze stap maakt duidelijk dat het Facebook, uhm... Meta, duidelijk is dat de toekomst van het social media platform niet meer de enige pijler van succes is. En dat deze daardoor 'ruimte' moet maken voor nieuwe initiatieven de het 'succes' van het social media platform moeten kunnen evenaren.

Meta zet de komende jaren hoog in op een 'nieuwe' ontwikkeling: de metaverse. Een parallelle online wereld waar je met een eigen avatar in kunt opereren. Meta ziet de metaverse als een 3D omgeving met VR-brillen, terwijl veel experts het er over eens zijn dat het voorlopig nog echt wel een 2D wereld zal blijven. Voor Meta is deze stap een manier om jonge mensen, een doelgroep waar het social media platform Facebook moeite heeft aan te spreken, te betrekken. Maar nog belangrijker: er zitten natuurlijk ontzettend veel business kansen in een concept als de metaverse. Verkoop van virtuele en fysieke goederen, het faciliteren (en verkopen) van ervaringen en niet te vergeten: het verkopen van de hardware die nodig is om deze ervaring te beleven.

In deze video zie je hoe Angelika Gifford, chef van Meta Europa, de plannen uit de doeken doet. Hierbij geeft ze aan dat Meta / Facebook van de fouten uit het verleden heeft geleerd (is dat zo, show me...) en dat zij het er over eens zijn dat Meta niet het alleenrecht zal krijgen van de metaverse. Meta is intussen met de andere big tech bedrijven in gesprek.

Ik volg de ontwikkelingen rondom de metaverse al een tijdje. Uiteindelijk is de metaversie natuurlijk niets meer of minder dan een platform. De metaversie is verder ook niet nieuw: wie kent second life nog? Wat er nu anders is, is dat de technologie verder is doorontwikkeld en iedereen 24/7 verbonden is. En dat biedt kansen. Ik ben er nog niet over uit wat ik van de metaverse, dat ook wel web3.0 wordt genoemd, moet vinden. Intussen heb ik de nodige ervaring op dit soort platformen en zie ik echt wel de voordelen, maar wanneer ik naar een toekomstbeeld kijk dat Facebook presenteert krijg ik er ook een beetje een beeld van 'The Matrix' bij, waar er een nieuwe middenklasse is die alleen digitaal nog de deur uit gaat en een nieuwe onderklasse die ten dienste staat aan deze middenklasse. De film 'Ready Player One' (check de trailer) geeft ook een interessant beeld van deze wereld. Niet een beeld waar ik heel gelukkig van wordt.

Maar er liggen natuurlijk ook ontzettend veel kansen, al zijn er nog wel ontzettend veel vragen die beantwoord moeten worden. Ik denk dat overheden meer dan ooit een mening moeten vormen over dit soort ontwikkelingen. Wat is de rol van een overheid in een dergelijke parallelle online wereld en hoe borg je publieke waarden? Mensen gaan hier aankopen doen, er zullen vast verschillende digitale currencies komen die niet onder toezicht staan van wie dan ook en de vraagstukken die we nu voor social media platformen hebben zullen in deze wereld alleen maar worden versterkt. En juist dat laatste geeft mij het gevoel dat juist een bedrijf als Meta/Facebook, dat intussen heeft aangekondigd 10.000 mensen te willen aannemen die zich richten op deze ontwikkeling en meer dan 10 miljard dollar te willen investeren, misschien wel de minst geschikte partij is om voor te lopen in deze metaverse. Dit gezien het blijkbaar niet lukt om de vraagstukken en uitwassen van een web2.0 platform in de hand te houden. Prima dat ze aangeven dat ze hebben geleerd, maar het is natuurlijk vrij naïef om het bedrijf op zijn blauwe logo, uhm... ogen, te vertrouwen.

Des te meer reden om aandacht te besteden aan open standaarden, interoperabiliteit en regelgeving. En dan bij voorkeur vooraf en niet achteraf.

Uber, DoorDash, Lyft and Amazon could face billions in fines if they mislead over wages, FTC official warns - MarketWatch

Het klikt zo logisch: hoeveel verdien je met het uitvoeren van een klus. En hoewel het logisch klinkt, is dit in de 'on demand' kluseconomie vaak niet het geval. De opbouw van de verdiensten zijn door de jaren heen steeds ingewikkelder geworden, waardoor het lastig te bepalen is wat de platformwerker die via on demand platformen diensten aanbiedt (veelal bezorging en taxi) er nu per uur aan overhoudt. Dit zag je ook in de discussie in de UK toen Uber chauffeurs werden 'gepromoveerd' naar de 'worker' status: wat is nu wel en wat is geen werktijd? Ook zijn er genoeg zaken bekend waar on demand platformen uurgemiddelden afspraken, maar voor het gemak de fooi meenamen in de berekening. Of simpelweg de fooi (deels) in eigen zak stak.

In dit stuk: "The FTC announced this week that it has warned more than 1,100 companies and businesses that it is illegal to “deceive or mislead” consumers about potential earnings, and that they could be subject to financial penalties. <..> Numerous studies by labor experts, and gig workers themselves, regularly contradict much-higher average wage claims by gig companies.".

Naar mijn mening moet er veel meer aandacht komen in transparantie (en accountability) in prijsstelling en in de informatiepositie van de werkende in de platformeconomie in het algemeen. En dat zeker voor de platformen die vinden dat de aanbieders freelancer en dus ondernemer zijn. Immers: je kunt als ondernemer alleen de juiste keuze maken wanneer je toegang hebt tot de juiste informatie.

Picnic Engineering

Afgelopen week kwam ik via Linkedin op de blogsectie van Picnic terecht:

"Picnic is the world's fastest growing online supermarket with a unique business model and a highly engaged customer base. Our mission is to make grocery shopping simple, fun, and affordable for everyone."

Hoewel Picnic niet naar buiten toe een tweezijdige marktplaats en platform is, maakt het bedrijf intern ontzettend veel gebruik van verschillende platform technologieën. Er is niet persé één blog die ik aanbeveel, maar het is vooral interessant om eens door de berichten heen te scrollen om te zien hoe Picnic platformen gebruikt in de gehele operatie.

Is Picnic een platformbedrijf? Ja en nee. Het is geen marktplaats als Uber en Airbnb. Ik zou het eerder een technoligiebedrijf noemen, net als alle flitsbezorgers waar we nu zo veel over lezen. Ook dit zijn geen pure platformbedrijven, maar zij maken net als Picnic wel veel gebruik van platform technologie voor de interne operatie. Ik denk dat ik binnenkort maar eens met deze bedrijven in gesprek ga om nog beter te kunnen duiden hoe we dit type bedrijven moeten omschrijven.

Waarom het geloof in technologie het einde van onze vrijheid kan betekenen

"Techno-optimisten willen ons maar al te graag doen geloven dat meer en meer data ons leven makkelijker maken. Maar in de praktijk betekent het geloof in technologie het einde van de politiek en het einde van onze vrijheid."

Een fijn essay om te lezen in de week van de lancering van Meta.

In de media

Uitbuiting is voor platformbedrijven misschien toch geen levensvatbaar businessmodel | Trouw

Afgelopen week verscheen dit stuk in Trouw, inclusief bijdrage van ondergetekende. Helaas wel achter een betaalmuur.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@collaborative-economy.com) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie - Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.