Analyse: CBS Monitor Online Platformen 2021 en event tip: “Global perspectives on women, work and digital labour platforms”

Goedemorgen! Vandaag een relatief korte nieuwsbrief: het was even druk. In deze editie bespreek ik de vorige week verschenen 'Monitor online platformen 2021' van het CBS. Waar ik op het eind een oproep doe om de achterliggende data van dit soort onderzoeken vrij te geven.

Afgelopen week druk geweest met onderzoeken en het voorbereiden van een Wageindicator webinar eind oktober over de impact van platformen op 'domestic work' vanuit een 'global perspective'. En waar er bij 'global' vaak naar Europa en de VS wordt gekeken, kijken we met Wageindicator écht naar 'global'. Interessant om hier verder in te duiken. Dit weekend volgde ik ook, niet alles dat ik doe staat in het teken van platformen, een workshop creatieve studiofotografie waar we aan de slag gingen met creatieve schaduw technieken. De resultaten, ik ben er trots op, vind je hier. Op Linkedin schreef ik iets meer over deze sessie.

Na deze editie volgen er nog twee en dan knijp ik er een paar weken met mijn gezin tussenuit. Voor nu: fijne week!

Monitor online platformen 2021 | CBS

Wat is de omvang van de platformeconomie in Nederland? Hoeveel platformen zijn er? Wat doen zij precies? Maken zij winst? Allemaal vragen die regelmatig voorbij komen in het platformdebat waar cijfers doorgaans ontbreken of selectief zijn.

In 2021 publiceerde het CBS voor het eerst een overzicht van het platform landschap over 2020 in de publicaties 'Meer zicht op online platformen in Nederland' en 'Monitor online platformen 2020'. Het was een mooi begin, maar het overzicht was nog verre van compleet. Het CBS was zich hier ook bewust van en zag dit als een eerste aanzet. Het is in de praktijk namelijk helemaal niet zo makkelijk om platformbedrijven op grote schaal te identificeren. In het KvK register is er bijvoorbeeld geen categorie 'platformbedrijven'. Dat zou ook redelijk onzinnig zijn, maar het maakt het niet makkelijk om op grote schaal een monitor op te zetten.

In het rapport 'Monitor platformen 2021' heeft het CBS weer flink wat stappen gezet. "Naast een analyse van de via de nieuwe enquête verkregen gegevens zijn in 2021 en 2022 een tweetal aanvullende onderzoeken verricht. Er is een analyse gemaakt van de omzetontwikkeling en het aantal werkzame personen van online platformen over de afgelopen jaren. Hierbij is gebruikgemaakt van reeds bij het CBS bekende gegevens over bedrijfsomzetten en het aantal werkzame personen bij bedrijven."

Het is ook zeker de moeite waard om het hoofdstuk 'Samenstelling onderzoekspopulatie' te lezen. Hier staat mooi beschreven hoe het CBS via innovatieve data methoden uiteindelijk bij een aantal van 1.200 platformen gekomen, waarvan 726 de enquete hebben ingevuld.

Het onderzoek kijkt naar platformen in arbeidsbemiddeling, free-services, commerciële en niet commerciële platformen en verkoop van bedrijven via online platformen.

Is de lijst compleet? Nee. Maar dat is ook iets dat je niet mag verwachten. Ik vind de vooruitgang die zij in 1 jaar hebben geboekt heel positief. Daarnaast zal er altijd discussie zijn over definitie en welke bedrijven nu wel of niet binnen de definitie vallen. En dat is prima en alleen maar goed.

De grote gemiste kans van het CBS

En daar kom ik aan het eind van deze analyse (met aanbeveling om de monitor te lezen: hij is heel overzichtelijk en visueel opgesteld) toch met iets dat ik wél echt mis in de monitor. Iets dat juist die belangrijke discussie onmogelijk maakt.

Het onderzoek is gebaseerd op data. Heel veel data. Bijeengebracht met publiek geld. De monitor is leesbaar en compact, maar daardoor staat er ook heel erg veel níet in. En dat is prima. Wat niet prima is, is dat de achterliggende dataset niet beschikbaar is. Zodat wanneer je een vraag mbt nuance hebt of andere variabelen met elkaar wilt vergelijken die in de monitor zijn meegenomen, dit niet kan. En dat vind ik echt een grote gemiste kans. Het CBS maakt gebruik van veel openbare databronnen en maakt dankbaar gebruik van de tijd en capaciteit van respondenten bij het invullen van de vragenlijsten. Het zou wat mij betreft dan niet meer dan logisch zijn dat de achterliggende dataset, geanonimiseerd en mogelijk wat beknopt, vrij te gebruiken zou moeten zijn. Dat andere onderzoekers voort kunnen borduren op het goede werk van het CBS. Dat kan nu niet. En daardoor liggen er nu een paar mooie resultaten, maar is iedere weg naar verdieping, wat juist met dit vraagstuk zo belangrijk is, afgesneden. Ontzettend zonde en onnodig. Ik hoop dat iemand die hier iets mee kan wakker wordt en dit alsnog mogelijk maakt.

Event

Global Perspectives on Women, Work and Digital Labour Platforms | Digital Future Society

The rise of digital labour platforms has attracted the attention of the media, regulators, and academics. A vast amount of literature and commentary has been produced over the last few years. However, with some exceptions, there continues to be important knowledge gaps about the gender dynamics that exist in the platform economy and about women’s experiences of platform work across different economic and social realities.

To help fill this gap, Digital Future Society is publishing “Global perspectives on women, work and digital labour platforms”, a collection of 10 articles written by 26 experts on the gig economy.

To confirm your attendance, please visit this link: https://digitalfuturesociety.com/agenda/global-perspectives-on-women-work-and-digital-labour-platforms/

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@collaborative-economy.com) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie - Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.  Interesse in mijn foto's? Check dan mijn foto pagina.